ازدواج در سن بلوغ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ازدواج در سن
بلوغ .
پرسش: می‌فرمایند:
انسان با سنّ بلوغ باید ازدواج کند. آیا در آن بحران فکری و روحی و جسمی و تزلزل شخصیّت، ازدواج موفّقیت آمیز است؟ آیا بهتر نیست تا فراهم شدنِ شرایط مناسب
صبر کنند؟
پاسخ: بحران دوره نوجوانی امری فراگیر نبوده و با تواجه به اینکه
غریزه جنسی در این سن بیدار می‌شود و عدم برآوردن صحیح این نیاز فرد را در معرض
گناه قرار می‌دهد بهترین راه ازدواج است.
فرایند بلوغ، یکی از حساس‌ترین دوره‌های زندگی هر فرد است. نوجوانان در این دوره، تمایلات و خواهش‌های گوناگون و متفاوتی داشته، این دوران برای آنان نوعی تولد مجدّد به حساب می‌آید.
عدّه‌ای از روان شناسان، رشد و تحوّل
انسان را یک پدیده‌ی مداوم و پیوسته نمی‌دانند؛ بلکه آن را متشکل از مراحل و دوره‌های مختلف می‌دانند که از جمله دوره‌های آن «
بلوغ » است که می‌توان آن را نوعی
بحرانِ بلوغ نامید که با آن، بی‌سر و سامانی روانی آغاز می‌شود.
و حدّ فاصلی میان کودکی و بزرگی است.
اما در مقابل این گروه، برخی دیگر از روان شناسان، رشد را امری مداوم و پیوسته می‌دانند که از کودکی شروع شده، بدون انقطاع، ادامه داشته، در هنگام بلوغ، آهنگی سریع‌تر می‌یابد؛ بنابراین آن را نمی‌توان بحران بلوغ نامید.
چرا که:
۱. کلّیه‌ی نوجوانان، بحران و انقلاب عمیق و شدید شخصیّتی را نمی‌گذرانند و تحمّل بلوغ بر حسب وضعیّت اجتماعی و شخصی افراد مختلف تغییر می‌کند.
۲. تغییرات بیولوژیک (زیستی) را نمی‌توان، بحران در تمام زمینه‌های روانی و رفتاری دانست.
۳. در
روان شناسی اجتماعی و تحلیل روانی، تعارض‌ها را منحصر به دوره‌ی بلوغ نمی‌دانند و نشانی از بحران خاصّی در دوره‌ی بلوغ نمی‌بینند.
پس به صورت کلّی و فراگیر نمی‌توان قائل شد که همه‌ی نوجوانان و جوانان دچار بحران شدید فکری و
تزلزل شخصیت می‌شوند؛ به صورتی که قادر به تصمیم‌گیری درست نیستند، و همین دو دسته شدنِ روان شناسان، می‌تواند شاهدی بر عمومیّت نداشتن این قضیّه باشد که همه‌ی جوانان دچار این بحران نشده، بلکه به دو گروه تقسیم می‌شوند. اما بر این نکته نیز ادغان می‌کنیم که جوانی، بدون دغدغه‌های مختلف روحی و فکری نیست و جوان در پی جستجوی مفاهیم و صفاتی است که تشکیل دهنده‌ی
شخصیت و
هویت اوست و او در پی بازسازی و پی ریزی هویّت شخصی است و از جمله مشغله‌های ذهنی او اهداف بلند،
انتخاب شغل ، رفتار و تمایل جنسی و
مذهب و ارزش‌های
اخلاقی است.
بدیهی است، همان گونه که گفتیم، در ایّام جوانی، شوقِ جنسی و احساسات، بر روان آدمی سایه انداخته، ناخودآگاه به رفتار و سخن و نگاه جوان رنگ و لعاب دیگر می‌بخشد. در این میان، التهاب و هیجان چنان به اوج می‌رسد که آهنگ صدا و رفتار و حرکات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
و اگر به این بیداری طبیعیِ غریزه، محرّکاتِ عصر ارتباطات (فیلم و عکس و...) را ضمیمه کنیم در می‌یابیم که
کفِّ نفس و
صبر ، بسیار مشکل است و اگر این تمایلات شدید از راه صحیح و قانونی ارضا نشود، امکان انحراف جوان می‌رود و این انحراف، اغلب به صورت کام‌جویی بدلی تجلّی می‌کند که آثار مخرّبی بر
روح و روان و جسم او نهاده، سلامت فرد و جامعه را به خطر می‌اندازد. از جمله‌ی انحرافات، ابتلا به
خودارضایی ،
هم جنس بازی ،
خود فروشی و
چشم چرانی را می‌توان نام برد.
حال باید بدانیم با طبیعت و غریزه چه رفتاری کنیم؟ آیا طبیعت حاضر است خواسته‌های خود را به تأخیر بیندازد؟ آیا تا ما آمادگی لازم را تحصیل نکردیم، غریزه‌ی جنسی ما را رها می‌کند؟
آیا باید به خاطر خطرات ناشی از دوران بلوغ، از
ازدواج سرباز زد و
رهبانیت و یا انحراف در مفاسد را پذیرفت؟
این جاست که بسیاری از دست اندرکاران امور جوانان، ازدواج را به عنوان تنها راه صحیح و کامل، پیشنهاد نموده، بر این باورند که جامعه، دولت و
خانواده ، باید تمام تلاشِ خود را برای تسریع در امر ازدواج جوانان معطوف سازند. خود جوانان نیز خواستار تسهیلات هر چه بیش‌تر در این امرند تا پاسخ‌گوی نیازهای روحی و جسمی آنان باشد. بنابراین دین حیات بخش
اسلام تأکید فراوانی بر ازدواج داشته، آن را مایه‌ی سلامت
دین و روان جوان می‌داند.
البتّه تنها بلوغ جسمی را نمی‌توان شرط ازدواج دانست؛ بلکه رسیدن به سنّ رشد نیز لازم است.
شهید مطهری (رحمهم الله) در این باره می‌گوید:
از نظر اسلام مسلّم است که پسران اگر به سن بلوغ برسند و واجد
عقل و رشد باشند، اختیاردار خود هستند.
از شرایط لازم ازدواج، شناخت درست دختر و پسر از یک‌دیگر و رعایت شرایط همسانی در مسائل اعتقادی و خانوادگی و تحصیلات است و جوان و نوجوان می‌تواند برای جبران ضعف‌های ناشی از این دوره، از کمک
خانواده و مشاوران دلسوز استفاده نموده، از تجارب آنان بهره‌مند شود.
در پایان، خاطرنشان می‌شود که نقش ازدواج در رشد و تعالیِ فکری و روحی جوانان، نباید مورد غفلت واقع شود. ازدواج، ظرفیّت‌ها و استعدادهای خفته‌ی جوان را شکوفا کرده، به آهنگ رشدِ آن سرعت می‌بخشد. جوان با
احساس مسئولیت در رفتار و اعمال خود دقیق‌تر شده، سریع‌تر به پختگی اجتماعی می‌رسد و نسبت به مسائل جامعه نیز حساس‌تر می‌شود و با دقت و تیزبینی بیش‌تری بدان‌ها می‌پردازد.
سایت اندیشه قم.
