• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ازدواج دائم و موقت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ازدواج در اسلام، صیغه عقد، ازدواج دائم، ازدواج موقت.
پرسش: آیا ازدواج، شرایط خاصی دارد؟ آیا اگر زن و مردی قلباً راضی باشند نیازی به زبان آوردن متن صیغه موقت است؟
پاسخ:



از نظر اسلام صحت ازدواج دائم و موقت دارای شرایطی است که آن شرایط عبارت است از:

۱.۱ - أ. خواندن صیغه عقد

خواندن صیغه عقد (تنها راضی بودن زن و مرد کافی نیست؛ بلکه به همراه انشا الفاظ خاص باشد).

۱.۲ - ب. خواندن صیغه به عربی صحیح

به احتیاط واجب صیغه عقد باید به عربی صحیح خوانده شود و اگر خود مرد و زن نتوانند صیغه را به عربی صحیح بخوانند، به هر لفظی که صیغه را بخوانند صحیح است، و لازم هم نیست که وکیل بگیرند؛ اما باید لفظی بگویند که معنای "زوّجت" و "قبلت" را بفهماند.

۱.۳ - ج. خواندن صیغه عقد دائم



۱.۳.۱ - به‌وسیله خود زن و مرد

اگر صیغۀ عقد را خود زن و مرد می‌خوانند و در عقد دائم، اول زن بگوید: زَوَّجْتُکَ نَفْسیِ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ» (خود را زن تو نمودم به مهری که معین شده)، پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: «قَبِلْتُ التَّزْویجَ» (قبول کردم ازدواج را)، عقد صحیح است.

۱.۳.۲ - به‌وسیله وکیل

اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغۀ عقد را بخواند، چنان‌چه مثلًا اسم مرد «احمد» و اسم زن «فاطمه» باشد و وکیل زن بگوید: «زَوَّجْتُ مُوکّلَتِی فٰاطِمَةَ مُوَکّلَکَ احْمَدَ عَلَی الصَّدٰاقِ الْمَعْلُوم»؛ پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: «قَبِلْتُ لِمُوَکّلی احْمَدَ عَلی الصَّدٰاقِ» صحیح می‌باشد.

۱.۴ - د. خواندن صیغه عقد موقت



۱.۳.۱ - به‌وسیله خود زن و مرد

اما در صیغه عقد غیر دائم، بعد از آن‌که مدت و مهر را معین کردند، چنان‌چه زن بگوید: «زوجتک نفسی فی المدة المعلومة علی المهر المعلوم» (من خودم را به همسری تو در مدت معینی با مهر معینی در آوردم)؛ بعد (بدون فاصله) مرد بگوید: «قبلت» (قبول کردم) صحیح است.

۱.۳.۲ - به‌وسیله وکیل

یا این‌که وکیل زن به وکیل مرد بگوید: «متعت موکلتی موکلک فی المدة المعلومة علی المهر المعلوم» و وکیل مرد بلافاصله بگوید: «قبلت لموکلی هکذا» صحیح می‌باشد.

۱.۵ - و. تعیین مهریه

تعیین مهریه و نام بردن آن در موقع عقد.

۱.۶ - ه. قصد انشا

مرد و زن یا وکیل آنها که صیغه را می‌خوانند باید قصد انشا داشته باشند؛ یعنی اگر خود مرد و زن صیغه را می‌خوانند زن به گفتن «زوجتک نفسی» قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد به گفتن "قبلت التزویج" زن بودن او را برای خودش قبول نماید.

۱.۷ - ر. بالغ و عاقل بودن

کسی که صیغه را می‌خواند بالغ و عاقل باشد.

۱.۸ - ز. معین بودن زن و شوهر

اگر وکیل زن و شوهر یا ولی آنها صیغه را می‌خوانند، در عقد، زن و شوهر را معین کنند.

۱.۹ - س. اجازه پدر یا جد پدری

دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنی مصلحت خود را تشخیص می‌دهد، اگر بخواهد شوهر کند، چنان‌چه باکره باشد، باید از پدر یا جد پدری خود اجازه بگیرد؛ ولی اگر باکره نباشد، درصورتی‌که بکارتش به‌وسیله شوهر کردن از بین رفته باشد، اجازه پدر و جد لازم نیست.

۱.۱۰ - ص. نبودن در عده فردی دیگر

زن در زمان اجرای عقد، همسر دائم یا موقت شخص دیگری نباشد و نیز در حال عدۀ عقد دائم یا موقت فرد دیگری نباشد.

۱.۱۱ - ض. راضی بودن دو طرف

زن و مرد به ازدواج راضی باشند و از روی اجبار و اکراه وادار به ازدواج نشده باشند.
[۱] امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل مراجع، ج ۲، از ص ۴۴۹ تا ۴۶۰، دفتر انتشارات اسلامی، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه‌ ق.
[۲] امام خمینی، سید روح اللّٰه، تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۷۰۱ تا ۷۰۷ و نیز از ص ۷۳۴ تا ۷۳۶.


۱.۱۲ - ط. اتمام مدت عده

هم‌چنین زن هنگامی که می‌خواهد به عقد مردی درآید، اگر قبلاً در عقد دیگری بوده و طلاق گرفته یا مدت عقد موقتش به سر آمده، مدت عده‌ی خود را نیز گذرانده باشد.

۱.۱۳ - ظ. زنا نکردن مرد با زن شوهردار

شرط دیگر آن است که زن زمانی که در عقد دیگری بوده، با مردی که قصد دارد در آینده با او ازدواج کند، زنا نکرده باشد؛ زیرا اگر مردی با زن شوهرداری زنا کند، برای همیشه آن زن بر او حرام می‌شود.
آن‌چه نقل شد، بر مبنای فتاوای امام راحل (ره) بوده و اجمالی از شرایط مطرح شده می‌باشد و برای آگاهی بیش‌تر به کتاب‌های فقهی و توضیح المسائل مراجعه فرمایید. و در‌صورتی‌که نظر مرجع تقلید خاصی را مد نظر دارید، مجدداً با ذکر نام مرجع تقلید، با ما مکاتبه نمایید.


درهرحال پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته)، به قسمت دوم سؤال، چنین می‌باشد:
هرگونه ارتباط شهوانی بین زن و مرد بدون عقد دائم یا موقت حرام است و رضایت قلبی برای تحقق عقد کافی نیست.
[۳] لینک به سایت استفتائات.



۱. امام خمینی، سید روح اللّٰه، توضیح المسائل مراجع، ج ۲، از ص ۴۴۹ تا ۴۶۰، دفتر انتشارات اسلامی، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه‌ ق.
۲. امام خمینی، سید روح اللّٰه، تحریر الوسیله، ج ۲، ص ۷۰۱ تا ۷۰۷ و نیز از ص ۷۳۴ تا ۷۳۶.
۳. لینک به سایت استفتائات.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : احکام ازدواج | فقه




جعبه ابزار