اخلاق فردی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اخلاق فردی،
اخلاق اجتماعی،
اخلاق بندگی،
اخلاق زیست‌محیطی.
پرسش: تعریف و مصادیق اخلاق فردی را بیان کنید؟ تعریف و مصادیق اخلاق اجتماعی را بیان کنید؟ و فرق آن با اخلاق فردی چیست.
پاسخ: رابطه انسان برحسب طرف رابطه، به چندگونه شکل می‌گیرد: رابطه با خالق و رابطه با مخلوق.
مراد از اخلاق بندگی، هنجارها و ناهنجارهایی؛ مانند
ایمان،
خوف،
توکل،
کفر،
سرکشی و بی‌اعتمادی به
خدا است که به رابطه انسان و
خدا مربوط می‌شود.
اخلاق زیست‌محیطی نیز احکام ارزشی حاکم بر مناسبات
انسان با طبیعت (گیاهان، حیوانات، مراتع، جنگل‌ها و آب‌ها) را بیان می‌کند.
رابطه انسان برحسب طرف رابطه، به چندگونه شکل می‌گیرد: رابطه با خالق و رابطه با مخلوق. رابطه با مخلوق نیز یا با خود است و یا با دیگری، و آن دیگری نیز یا
انسان است و یا موجودی غیر بشری. بر این اساس،
علم اخلاق مشتمل بر حوزه‌های مختلفی خواهد بود؛ مانند
اخلاق بندگی، اخلاق فردی، اخلاق اجتماعی و اخلاق زیست‌محیطی.
مراد از اخلاق بندگی، هنجارها و ناهنجارهایی؛ مانند ایمان، خوف، توکل، کفر، سرکشی و بی‌اعتمادی به خدا است که به رابطه انسان و خدا مربوط می‌شود.
اخلاق فردی نیز ارزش‌های اخلاقی مربوط به حیات فردی انسان‌ها است که آدمی‌را فارغ از رابطه با غیر در نظر می‌گیرد؛ مانند فضیلت‌های
صبر،
حکمت،
توکل،
اخلاص و
عزت نفس، و رذیلت‌های پُرخوری، شتاب‌زدگی و سَبُک‌مغزی. مراد از اخلاق اجتماعی؛ ارزش‌ها و ضدارزش‌های حاکم بر رابطه فرد با سایر انسان‌ها می‌باشد؛ مانند معاشرت نیکو،
عدل،
احسان،
حسد و
تکبر.
اخلاق زیست‌محیطی نیز احکام ارزشی حاکم بر مناسبات
انسان با طبیعت (گیاهان، حیوانات، مراتع، جنگل‌ها و آب‌ها) را بیان می‌کند.
در تفاوت میان اخلاق فردی و اجتماعی باید گفت؛ نمی‌توان انکار کرد که اخلاق فردی نیز تاثیر غیر مستقیم بر مسائل اجتماعی دارد.
ولی در زندگی اجتماعی؛ قوانین، مقررات و آداب خاصّی، ضرورت می‌یابد که بسیاری از آنها در زندگی فردی مطرح نمی‌شود؛ لذا
اسلام (به عنوان
دین خاتم) کامل‌ترین و عالی‌ترین برنامه زندگی را درهر دو بعدِ فردی و اجتماعی به ارمغان آورده و عمل بدان به طور
قطع سعادت فرد و اجتماع را تامین می‌کند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اخلاق فردی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱۰.
