• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کشته شدن نمرود به وسیله پشه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام)، قتل، کشته شدن، نمرود، پشه.

پرسش: روایاتی ناظر به آن است که دلیل مرگ نمرود، ورود پشه‌ای از راه بینی به مغزش بود. مگر پشه می‌تواند از راه بینی وارد مغز شود؟!

پاسخ اجمالی: در این مورد ممکن است معجزه‌ رخ داده باشد، چون خدایی که می‌تواند دریا را بشکافد و بنی‌اسرائیل را از آن گذر دهد، باز کردن راهی از بینی به مغز نمرود برای او دشوار نخواهد بود! به‌علاوه، این‌گونه نیست که ورود جسم خارجی از بینی به مغز، موضوعی کاملا محال و بسیار غیر عادی باشد؛ زیرا در افرادی که شکستگی‌هایی در داخل جمجمه دارند، چنین امکانی وجود دارد. همچنین ممکن است که مراد از دماغ در روایات، سینوس‌ها و حفره‌های خالی موجود در استخوان‌های پیشانی و صورت باشد.



روایات و گزارش‌هایی حاکی از آن است که بعد از نجات اعجازآمیز حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) از آتش، ایشان دوباره پادشاه زمان خود، نمرود را به دین حق دعوت نمود؛ اما نمرود باز هم سرپیچی کرد و در نهایت به عذاب خدا گرفتار شد و توسط پشه‌ای به هلاکت رسید. منابع تاریخی و روایی در این زمینه بسیار گفته‌اند:
نمرود به ابراهیم (علیه‌السّلام) گفت: من با خدای تو می‌جنگم و روزی را برای آن تعیین کرد. در روز موعود نمرود با لشکر زیادی بیرون آمد؛ اما ابراهیم (علیه‌السّلام) تنها در برابر وی ایستاد. سرانجام خداوند گروه زیادی از پشه‌ها را فرستاد که هوا را تیره کردند و بر سر و روی لشکریان تاختند و در این نبرد نمرود شکست خورد، ولی ایمان نیاورد. در این نبرد پشه ضعیفی به دماغ (مغز) نمرود رفت و به خوردن مغز سر او مشغول شد و وی را بی‌تاب کرد. مشکل او به حدی شدید بود که وی جمعی را مأمور نمود تا بر سر او گرزهای سنگین بزنند
[۱] مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵، قم، سرور، چاپ ششم، ۱۳۸۴ش.
و گاهی خود سرش را به زمین می‌کوبید تا شاید از آن حالت تسکین یابد؛ اما وی از آن بیماری رهایی نیافت و به سبب همین بیماری از دنیا رفت.
[۳] مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵.

امام علی (علیه‌السّلام) در پاسخ به سؤال کسی که در مسجد کوفه، از ایشان در مورد علت فال بد زدن و سنگین بودن روز چهارشنبه پرسید، فرمود: «روز چهارشنبه خداوند پشه را بر نمرود مسلط کرد».
امام صادق‌ (علیه‌السّلام) در حکمت آفرینش پشه فرمود: «خدا به وسیله یک پشه، فرد جبّار و گردن‌کشی را ذلیل گردانید و ضعیف‌ترین خلقش را بر او مسلط کرد تا قدرت و عظمت خود را نشان دهد. پشه داخل بینی او شد و سپس به دماغش (مغز) رسید و او را کشت» ‌.
همچنین ابن عباس می‌گوید: خدا پشّه‌ای را بر نمرود مسلّط کرد که لب‌های وی را بگزد. او برای دفاع از خود قصد گرفتن پشه را داشت، اما پشه به سوراخ بینی او وارد شده و وقتی نمرود می‌خواست او را از بینی‌اش بردارد، پشه وارد مغزش شده و خداوند چهل شب او را به وسیله آن پشه عذاب کرد و آن‌گاه او را هلاک نمود.


مورخان در مورد طول مدت بیماری نمرود بسیار متفاوت نگاشته‌اند. چهل شب، چهار سال،
[۸] مستوفی قزوینی، حمد‌الله، تاریخ گزیده، ص۳۰، تاریخ گزیده، تحقیق، نوایی، عبدالحسین، تهران، امیر کبیر، چاپ سوم، ۱۳۶۴ش.
هفت سال، چهل سال،
[۱۰] مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵.
و حتی چهارصد سال.
[۱۱] طبری، محمد بن جریر، تفسیر طبری، ج۲، ص۴۹۵، ترجمه، تحقیق حبیب یغمایی، تهران، توس، چاپ دوم، ۱۳۵۶ش.



به‌هرحال چند پرسش ممکن است در این ماجرا وجود داشته باشد. از‌جمله آنچه در پرسش بدان اشاره شده است که در پاسخ آن باید گفت:
در این موارد لازم نیست که همواره به راه‌های عادی و طبیعی‌ اندیشید و ممکن است معجزه‌ای رخ داده باشد، چون خدایی که می‌تواند دریا را بشکافد و بنی‌اسرائیل را از آن گذر دهد، باز کردن راهی از بینی به مغز نمرود برای او دشوار نخواهد بود!
به‌علاوه، این‌گونه نیست که ورود جسم خارجی از بینی به مغز، موضوعی کاملا محال و بسیار غیر عادی باشد؛ زیرا در افرادی که شکستگی‌هایی در داخل جمجمه دارند، چنین امکانی وجود دارد.
ممکن است که مراد از دماغ در روایات، سینوس‌ها و حفره‌های خالی موجود در استخوان‌های پیشانی و صورت باشد.
این امکان نیز وجود دارد که پشه، نوعی میکروب و یا ویروس را به مغز او منتقل کرده باشد.


پرسش دیگری نیز در این میان مطرح می‌شود که چگونه نمرود زیر بار گرزهای سنگینی که به سر او می‌زند، مدت‌های زیادی دوام آورده است؟
در پاسخ باید گفت؛ اولاً: موضوع گرز زدن تنها در‌ اندکی از گزارش‌های تاریخی وجود دارد و در بیشتر روایات و گزارش‌ها از آن خبری نیست. ثانیاً: با فرض پذیرش هم باید گفت؛ مراد از گرزی که در آن آمده، چیزی نبوده که کشنده باشد، بلکه چوبی بود که نسبت به چوب‌هایی که در این دردهای سنگین و برای آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گرفته، کمی سنگین‌تر بود.


۱. مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵، قم، سرور، چاپ ششم، ۱۳۸۴ش.
۲. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۶۱، ص۳۲۰، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۳. مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵.
۴. شیخ صدوق، خصال، ج۲، ص۳۸۸، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    
۵. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج‌۱۰، ص۱۷۳.    
۶. جزائری، نعمت‌الله، النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین، ص۱۶۳.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن‌، ج۲، ص۶۳۶، مصحح، یزدی طباطبائی، فضل ‌الله، رسولی،‌هاشم، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
۸. مستوفی قزوینی، حمد‌الله، تاریخ گزیده، ص۳۰، تاریخ گزیده، تحقیق، نوایی، عبدالحسین، تهران، امیر کبیر، چاپ سوم، ۱۳۶۴ش.
۹. سراج جوزجانی، منهاج‌الدین، طبقات ناصری تاریخ ایران و اسلام، ج۱، ص۲۶، تحقیق، عبد الحی، حبیبی، تهران، دنیای کتاب، چاپ اول، ۱۳۶۳ش.    
۱۰. مجلسی، محمد‌باقر، حیاة القلوب‌، ج۱، ص۳۴۵.
۱۱. طبری، محمد بن جریر، تفسیر طبری، ج۲، ص۴۹۵، ترجمه، تحقیق حبیب یغمایی، تهران، توس، چاپ دوم، ۱۳۵۶ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «کشته شدن نمرود به وسیله پشه»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۱۰/۶.    






جعبه ابزار