• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جبّار

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خداوند، صفات خداوند، جبار.

پرسش: معنای اسم مبارک «یا جبار» چیست؟



کلمه جبار یکی از نام‌های مبارک خداوند متعال است که در قرآن مجید به آن تصریح شده است: « هُوَ اللَّهُ الَّذی لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ» این واژه که از ماده "جبر " گرفته شده، گاه به معنای قهر و غلبه و نفوذ اراده می‌آید و گاه به معنای جبران و اصلاح.


مجمع البحرین در بیان معنای لفظ جبار آورده است:
«و قیل‌ الجبار العظیم الشأن فی الملک و السلطان و لا یطلق هذا الوصف علی غیره تعالی إلا علی وجه الذم؛ جبار یعنی کسی که در پادشاهی و حکومت مقامش بسیار عظیم باشد، این صفت در مورد غیر خداوند متعال به‌کار نمی‌رود؛ مگر در جایی که قصد مذمت غیر خدا را داشته باشند.»


راغب در مفردات می‌گوید:"اصل جبر اصلاح کردن چیزی است با غلبه و قدرت ؛ این واژه هنگامی‌که در مورد خداوند به کار رود، بیانگر یکی از صفات بزرگ اوست که با نفوذ اراده و کمال قدرت به اصلاح هر فساد ی می‌پردازد و هرگاه در مورد غیر او به کار رود، معنای مذمت را دارد و به گفته "راغب" به کسی گفته می‌شود که می‌خواهد نقصان و کمبود خود را با ادعای مقاماتی که شایسته آن نیست "جبران" کند.


این واژه در قرآن مجید در ده مورد به کار رفته که نُه مورد آن درباره افراد ظالم و گردن‌کش و مفسد است و تنها یک مورد آن درباره خداوند قادر متعال (آیه مذکور) می‌باشد.


بنابراین واژه جبار هرگاه در مورد خداوند استعمال شود، هم به معنای "بسیار چیره و غالب"
[۵] لويس، معلوف، ترجمه منجد الطالب، ص۵۷.
و هم به معنای "بسیار ترمیم‌کننده و جبران‌کننده دل‌های شکسته"
[۶] رضایی، محمد، واژه‌های قرآن، ستون ۶۶.
است.


۱. حشر (۵۹)، آیه ۲۳.    
۲. طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، ج۱، ص۳۳۸.    
۳. راغب اصفهانی، راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات فی غرایب القرآن، ج۱، ص۸۵، ماده «جبر».    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۲۳، ص۵۵۴.    
۵. لويس، معلوف، ترجمه منجد الطالب، ص۵۷.
۶. رضایی، محمد، واژه‌های قرآن، ستون ۶۶.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «جبار» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۹.    


رده‌های این صفحه : اسماء الهی | خدا شناسی




جعبه ابزار