• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

چادر در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: چادر، قرآن مجید، حجاب برتر.

پرسش: آیا درست است که آیه‌ای در قرآن کریم در مورد حجاب (اسلامی) به صورت چادر بیان نشده است؟ چرا؟

پاسخ: اولاً، نمی‌توان قاطعانه گفت در قرآن کریم، از چادر اسمی نبرده است؛ چون «جلباب» را بعضی به معنای همان چادر و ملحفه بلند گرفته‌اند؛ ثانیاً در قرآن کریم، بنا نیست همه جزئیات بیان شود، مسائل حجاب در روایات و فتاوای علما به‌خوبی بیان شده است.



قرآن کریم می‌فرماید: «به زنان مؤمنه بگو: دیدگان خویش فرو گیرند (از نگاه هوس‌آلوده) و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را به جز آن مقدار که نمایان است، آشکار ننمایند و (اطراف) روسری‌های خود را بر سینه خود افکنند تا گردن و سینه با آن پوشانده شود و زینت خود را آشکار نسازند، مگر برای شوهرانشان و (محرم‌های دیگر) ... و هنگام راه رفتن پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانی‌شان دانسته شود (و صدای خلخال و ... که بر پا دارند به گوش رسد) و همگی به سوی خدا باز گردید‌ ای مؤمنان تا رستگار شوید».


در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها (روسری‌های بلند، یا چیزی شبیه چادر) خود را بر بدن خویش فرو افکنند، این کار برای این‌که شناخته نشوند و مورد آزار قرار نگیرند، بهتر است».


خیلی قاطعانه نمی‌توان گفت که در آیات فوق به خصوص «آیه ۵۹، سوره احزاب» اسمی از چادر برده نشده است؛ چون یک احتمال این است که «جلباب» به معنای چادر و شبیه آن باشد.

۳.۱ - دیدگاه شهید مطهری

چنان‌که «شهید مطهری (رحمة‌الله‌علیه)» از دو نفر از لغویین چنین نقل می‌کند:

۳.۱.۱ - اول

«جلباب» عبارت است از: پیراهن و یک جامه گشاد و کوچک‌تر از ملحفه یا خود ملحفه (چادر مانند) که زن به وسیله آن تمام جامه‌های خویش را می‌پوشد یا روسری بزرگ.

۳.۱.۲ - دوم

«جلباب» جامه‌ای است از چارقد بزرگ‌تر و از عبا کوچک‌تر که زن به وسیله آن سر و سینه خود را می‌پوشاند.
[۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۵۷۸، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، ۱۴۰۸.
گذشته از این با توجه به شأن نزول آیه و دستور پوشیدن زینت‌ها و پوشاندن حجم بدن تنها با چادر و امثال آن ممکن است. پس می‌توان گفت: غیر مستقیم از چادر اسم برده شده است.


اگر بپذیریم اسمی از چادر برده نشده است، رازش این است که قرآن کریم، کتاب قانون است و بناست برای همیشه، برای عموم بشریت به‌عنوان قانون باقی بماند؛ لذا کلیات را بیان می‌کند؛ چنان‌که در مجموع آیات حجاب به نکات کلی اشاره شده است؛ مانند:
۱. فرو بستن چشم از نگاه هوس‌آلود؛
۲. حفظ عفت‌ دامن؛
۳. زینت را ظاهر نکردن؛
۴. سر و سینه را پوشاندن (با هر وسیله‌ای که می‌تواند)؛
۵. صدای زیورآلات را ظاهر نکردن؛
۶. به گونه‌ای هوس‌انگیز سخن نگفتن؛
۷. در خانه ماندن و در میان مردم خیلی ظاهر نشدن و... .

پس یکی از اصول این است که سر و سینه و بدن را بپوشاند، حالا با چادر، با مقنعه و مانتوی بلند، با چادر عربی، مهم حفظ کامل بدن از نامحرم است.


بله در کشورهای ایران، عراق و بعضی قسمت‌های دیگر، چادر یا چادر عربی به‌ عنوان بهترین حجاب شناخته شده است و علمای ما هم به اتفاق این مسئله را تأیید می‌کنند که بهترین حجاب در این زمان چادر است.
[۶] وحیدی، محمد، احکام بانوان، ص۳۷، واحد خواهران، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۳۷۰.


۵.۱ - بیان یک روایت

در روایت آمده‌ است که «مرد نابینایی از حضرت فاطمه (علیهاالسلام) اجازه ورود خواست، حضرت خود را پوشاند (و چادر به سر کردند)؛ سپس اجازه ورود دادند، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) که همراه آن‌ مرد بود، پرسید: چرا خود را پوشاندی (و چادر سر کردی)، او که تو را نمی‌بیند؟! عرض کرد: پدر اگر او مرا نمی‌بیند، من که او را می‌بینم، علاوه بر این او بو را استشمام می‌کند؛ پیامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) فرمود: گواهی می‌دهم که تو پاره تن من هستی».
[۷] دفتر تحقیقات مسجد علی‌بن‌الحسین گوهر صدف، تهران، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد، چاپ دوّم، ۱۳۷۴، ص۱۷.



بنابراین اولاً، نمی‌توان قاطعانه گفت در قرآن کریم، از چادر اسمی نبرده است؛ چون «جلباب» را بعضی به معنای همان چادر و ملحفه بلند گرفته‌اند و ثانیاً در قرآن کریم، بنا نیست همه جزئیات بیان شود، مسائل حجاب در روایات و فتاوای علما به‌خوبی بیان شده است.


۱. مسئله حجاب، استاد مرتضی مطهری، تمام کتاب.
۲. تفسیر نمونه، آیت‌الله مکارم شیرازی، ج۱۴، ص۴۵۴-۴۳۵ و ج۱۷، ذیل آیه ۳۲ و ۵۹، سوره احزاب.
۳. گوهر صدف، دفتر تحقیقات مسجد علی‌بن ‌الحسین تهران، تمام کتاب.


۱. نور/سوره۲۴، آیه۳۱.    
۲. احزاب/سوره۳۳، آیه۵۹.    
۳. مطهری، مرتضی، مسئله حجاب، ص۱۷۳، قم، انتشارات صدرا، چاپ چهلم، ۱۳۷۳.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۸، ص۱۷۸، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، ۱۴۰۸.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۵۷۸، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، ۱۴۰۸.
۶. وحیدی، محمد، احکام بانوان، ص۳۷، واحد خواهران، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۳۷۰.
۷. دفتر تحقیقات مسجد علی‌بن‌الحسین گوهر صدف، تهران، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد، چاپ دوّم، ۱۳۷۴، ص۱۷.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «چادر در قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱/۱۳.    



جعبه ابزار