پیروان شیطان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پیروان شیطان.
پرسش: امام علی ـ علیهالسلام ـ در
نهج البلاغه (خطبه هفتم) برخی
پیروان شیطان را چگونه توصیف میکند؟
پاسخ:
امام علی علیهالسلام در یکی از گفتارهای خود، برخی مخالفان و متمردان
را اینگونه توصیف میکند:
«اتَّخَذُوا الشَّیْطَانَ لِأَمْرِهِمْ مِلَاکاً وَ اتَّخَذَهُمْ لَهُ أَشْرَاکاً فَبَاضَ وَ فَرَّخَ فِی صُدُورِهِمْ وَ دَبَّ وَ دَرَجَ فِی حُجُورِهِمْ فَنَظَرَ بِأَعْیُنِهِمْ وَ نَطَقَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَرَکِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ وَ زَیَّنَ لَهُمُ الْخَطَلَ فِعْلَ مَنْ قَدْ شَرِکَهُ الشَّیْطَانُ فِی سُلْطَانِهِ وَ نَطَقَ بِالْبَاطِلِ عَلَی لِسَانِهِ».
«منحرفان، شیطان را معیار کار و محل
اعتماد خود گرفتند، و شیطان نیز آنها را شریک خود قرار داد و در دلهای آنان تخم شقاوت نهاده و جوجههای خود را در درونشان پرورش داد و در سینه ایشان به حرکت درآمد و در کنارشان بهتدریج رفتار کرد. با چشمهای آنان مینگریست و با زبانهای آنان سخن میگفت. پس با یاری آنها بر چهارپای
گمراهی سوار شد و کردارهای زشت را در نظرشان زیبا جلوه داد، مانند رفتار کسی که نشان میداد در حکومت شیطان شریک است و با
زبان شیطان، سخن
باطل میگوید».
یعنی: کردار و گفتارشان مانند کردار و گفتار کسی است که از همه جهات مطیع
شیطان بوده باشد و در نهایت اتحاد و پیوستگی با شیطان دوگانگی از میان آنها برداشته شده است.
این کلام به لحاظ محتوا، بسیار جالب توجه است. علاوه بر این، استعارههای بسیار
زیبایی نیز در این گفتار وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
«در دلهای آنان تخم شقاوت نهاده و جوجههای خود را در درونشان پرورش داد»؛ استعاره از
وسوسه و گول زدن شیطان است که مدت زمان طولانی وجود داشته به نوعی که حتی میتوان گفت در درون آنها اقامت گزیده است. این بیان، نشان از عمق گمراهی آنان دارد.
«در سینه ایشان به حرکت در آمد و در کنارشان بهتدریج رفتار کرد»؛ همانگونه که
پدر و مادر فرزند خود را در درون خانه
تربیت میکنند، به همان نوع، شیطان نیز آنها را بر
اعمال باطل تربیت کرده است.
سپس در ادامه میفرماید: «با چشمهای آنان مینگریست و با زبانهای آنان
سخن میگفت»؛ این تعبیر نشان و بیان از عمق اتحاد و پیوستگی این دو گروه دارد بهحدی که شیطان با چشم آنها نگاه میکند و با زبان آنها لب به سخن میگشاید. به دیگر سخن، اینها مانند دو
روح در یک بدن شدهاند.
در اعراب و معانی لغت این سخن
حضرت علی علیهالسلام نیز مطالب تقریباً مفصلی وجود دارد که در این مختصر به بیان آنها نیازی نیست.
پایگاه اسلام کوئست.