نظر علما در مورد ابن عربی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه:ابن عربی، عرفان اسلامی.
پرسش :نظر برخی علما از جمله
علامه طباطبائی و ... در مورد
ابن عربی چیست؟
نظر شما درباره ابن عربی چیست؟ آیا این درست است که
امام خمینی و
شهید صدر از او به نیکی یاد کردند. علامه طباطبائی نظرش در باره ابن عربی چیست؟ آیا ایشان نیز در باره ابن عربی نظر مثبت دارند؟
تنی چند از اساتید بزرگوار ما که در
نجف اشرف از شاگردان نامدار
سید علی قاضی طباطبایی بودند...از وی حکایت می کردند که آن جناب می فرماید: بعد از مقام
عصمت و
امامت در میان رعیت احدی در معارف عرفانی و حقایق نفسانی در حد
محیی الدین عربی نیست و کسی به او نمی رسد
و نیز می فرمود که:
ملاصدرا هرچه دارد از محی الدین دارد و در کنار سفره او نشسته است
.
آیت الله سید محمدحسین تهرانی به نقل از سید هاشم حداد: مرحوم آقا ( آقای قاضی) به محی الدین عربی و کتاب
فتوحات مکیه وی بسیار توجه داشته و می فرموده اند: محی الدین از کاملین است
.
« آقای سید علی قاضی طباطبایی٬ از میان عرفا و واصلان کوی حقیقت٬ محیی الدین بن عربی را بسیار می ستودند و او را در معرفت نفس و شهود باطنی فردی بی نظیر می دانستند»
.
در اینجا نظر برخی از علما که در این مقام هم مشرب آیت الله سید علی قاضی بوده اند را ذکر می کنیم:
« در اسلام هیچ کس نتوانسته است یک سطر مانند محیی الدین بیاورد»
.
«فصوص و فتوحات را باید از کرامات خاص به او دانست ذلک فضل الله یوتیه من یشاء»
.
«محیی الدین در بین معاریف اهل عرفان بی همتا و در عمودین زمان خویش( گذشته تا کنون) بی نظیر می باشد... بسیاری از مبانی
حکمت متعالیه وامدار عرفانی است که ابن عربی پایه گذار نامدار آن می باشد»
.
همچنین، احترام و بزرگداشتی که
صدر المتالهین نسبت به ابن عربی داشته نیاز به بیان ندارد و می دانیم که وی در حکمت متعالیه در بسیاری از مطالب وامدار ابن عربی بوده است:
« خضوع زائدالوصف وی (صدر المتالهین) نسبت به محی الدین، به طوری که در برابر هیچ حکیم و عارفی چنین تخضّعی ندارد، گواه بر مطلب است؛ چنان که بسیاری از مبانی حکمت متعالیه وامدار عرفانی است که ابن عربی پایه‌گذار نامدار آن است»
.
در پایان قسمتی از متن نامه
امام خمینی (رحمة الله علیه) به
گورباچف را که در آن علما و دانشمندان را دعوت به مطالعه آثار بزرگان
اسلام از جمله ابن عربی کرده است نقل می کنیم:
«از اساتید بزرگ بخواهید تا به حکمت متعالیه صدرالمتألهین ـ رضوان‌الله تعالی علیه و حشره‌الله مع‌النبیین و‌الصالحین ـ مراجعه نمایند، تا معلوم گردد که: حقیقت علم همانا وجودی است مجرد از ماده؛ و هرگونه اندیشه از ماده منزه است و به احکام ماده محکوم نخواهد شد.
دیگر شما را خسته نمی‌کنم و از کتب عرفا و بخصوص محی‌الدین ابن‌عربی نام نمی‌برم؛ که اگر خواستید از مباحث این بزرگمرد مطلع گردید، تنی چند از خبرگان تیزهوش خود را که در این‌گونه مسائل قویاً دست دارند، راهی قم گردانید، تا پس از چند سالی با توکل به خدا از عمق لطیف باریکتر از موی منازل معرفت آگاه گردند، که بدون این سفر آگاهی از آن امکان ندارد»
.
البته تمام اینها بدان معنا نیست که این بزرگواران نسبت به هیچ بخشی از کتب ابن عربی، هیچ گونه نقد و انتقادی ندارند، بلکه مانند دیگر موضوعات علمی و دینی، ممکن است برخی اندیشه های ابن عربی نیز مورد پذیرش افرادی قرار نگیرد که شخصیت کلی او را مورد قبول قرار داده اند.
پایگاه اسلام کوئست
