مخزی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خدا،
قرآن،
حدیث.
پرسش: صفت مُخْزی خداوند را توضیح دهید؟
صفت «مُخزی (خوار کننده)»،
اسم فاعل از «اخزی، یُخزی» و از ریشه «خزی» است که بر دور کردن، دلالت می‌کند. «خَزِیَ، یَخزَی، خزیاً» یعنی: ذلیل و خوار شد و در بدبختی گرفتار آمد، و «اخزاه اللّه»، یعنی خدا او را دور کرد و از او بیزار شد و او را خوار کرده، فرو کوفت.
از همین ریشه است این سخن عرب: «خَزِی الرجل خزایةً، فهو خزیان؛ از زشتی عملش شرمنده شد» و این، از آن روست که او وقتی آن کار زشت را کرد و
خجالت کشید، دور شد و کناره گرفت.
در قرآن کریم، برگرفته‌های از «خزی»، نُه بار با صراحت و دوازده بار به اشاره به خدا نسبت داده شده است. صفت «مُخزی» نیز یک بار در این
آیه آمده است: «وَ اَنَّ اللَّهَ مُخْزِی الْکَـفِرِینَ؛
و خدا، خوارکننده
کافران است.»
گفتنی است که «خزی»، در واقع، بازتاب کردار ناشایسته افراد خطاکار در نظام تشریعی و یا تکوینی است که در
دنیا و یا
آخرت، دامن‌گیر آنان می‌شود. از این رو، در قرآن واحادیث، ضمن توصیف خدا با صفت «مُخزی»، به علّت صدور فعل «خوار کردن» از ناحیه خدا نیز اشاره شده است، مثل: «خوار کننده کافران» و «خوار کننده ستمکاران»، «خوارکننده بدکاران»، «خوارکننده ستیزه جویان». (کفر و ستمگری و بدکاری و ستیزه‌جویی، سبب خوار شدن این افراد به وسیله خداست.)
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «مخزی» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۱.
