ماه محرم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ماه محرم، سال قمری، شهادت امام حسین علیه‌السلام.
پرسش: با توجه به این‌که ماه محرم، اولین ماه قمری است و شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در دهم این ماه واقع شده، چرا تحویل سال قمری را در محرم انتخاب کردند؟
پاسخ: تحویل سال قمری در ماه محرم ربطی به شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ ندارد. آغاز سال قمری قبل از اسلام هم در ماه محرم بوده و
عرب جاهلی
ماه محرم را اول سال خود می‌دانستند. البته باید توجه داشت که عرب‌ها مثل ما ایرانیان آغاز سال خود را با جشن و شادی شروع نمی‌کنند. این مسئله برای آنها بسیار طبیعی است و مثل سایر روزهای سال به‌طور عادی از کنار آن می‌گذرند. به عبارت دیگر، مسئله تحویل سال برای آنها فاقد
ارزش خاص است. بله بنی‌امیه
روز عاشورا را به‌عنوان عید خود انتخاب کردند که البته این مسئله ربطی به اولین ماهِ سال ندارد و اگر آنها
امام حسین علیه‌السلام را در زمان دیگر هم به شهادت می‌رساندند، بعید نبود که آن روز را روز عید و سرور خود اعلام نمایند.
تحویل سال قمری از زمان‌های بسیار دور یعنی قبل از اسلام، در ماه محرم بوده و ربطی به
اسلام و مسلمانان ندارد. به بیانی واضح، وقتی
دین جدید (اسلام) بر جزیرة العرب حاکم شد، همان گاه‌شماری که مردم عربستان داشتند و در این سرزمین رایج بود، اسلام آن را پذیرفت.
تنها تغییری که دین
مقدس اسلام در گاه‌شماری اعراب داد، تغییر در مبدأ سال آنها بود که آن را از عام الفیل به هجرت رسول اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از مکه به
مدینه تغییر داد.
مسعودی در این خصوص آورده است: عرب‌ها ربیع را ماه اول از سال خود می‌دانند و اول وقت ربیع هم سه روز از ماه ایلول که می‌گذشته و همراه با آمدن باران بوده است و اول صیف هم ماه ربیع الثانی بوده که موقع آن پنج
روز از ماه آذار می‌گذشته (اوایل بهار)، بوده است.
ولی ماه شمسی چه قبل از
اسلام و چه بعد از اسلام در میان اعراب، بسیار کم رایج بوده؛ به‌گونه‌ای که گفته‌اند تنها برای تجارت و زراعت مجبور به استفاده از آن بوده‌اند.
بنابراین قدمت تحویل سال قمری در ماه محرم، به دوران‌های بسیار دور در میان اعراب بر‌می‌گردد و زمانی که امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در این ماه به شهادت رسید، طبیعی بوده که کسی نتواند اول سال را تغییر داده و آن را به
ماه دیگری منتقل کند.
به علاوه در بین اعراب همانند ایرانیان این رسم وجود نداشته است که تحویل سال را عید و جشن بگیرند؛ یعنی تحویل سال برای آنها بسیار طبیعی و بدون کوچک‌ترین استقبال و تغییر و تحولی در زندگی روز‌مره آنها آغاز می‌شود.
بله مسئله‌ای که مطرح است، این بوده که بنی‌امیه بعد از شهادت امام حسین ـ علیه‌السلام ـ روز شهادت آن حضرت (عاشورا) را عید خود دانستند و آن را جشن می‌گرفتند و برای تعظیم و شادی در این روز، روایاتی بسیار جعل کردند که متأسفانه هم‌چنان بسیاری از مسلمانان تحت تأثیر این
روایات این روز را روز
خیر و
برکت دانسته و جشن عروسی خود را به این روز می‌اندازند!
زکریای قزوینی در این خصوص نوشته است: بنی‌امیه بر این نظر بودند که عاشورا را عید بگیرند؛ لذا در‌حالی‌که شیعیان این روز را روز
عزاداری قرار داده و در آن
نوحه‌خوانی می‌کردند و از
زینت دوری می‌جستند، امویان این روز را با آذین‌بندی و برگزاری مجالس مهمانی جشن می‌گرفتند.
زرندی حنفی هم می‌نویسد: روز اول این ماه (صفر) عید بنی‌امیه است؛ زیرا در این روز سر حسین (رضی‌الله عنه) به دمشق وارد شد.
البته این مسئله ربطی به اولین ماهِ سال ندارد و اگر آنها
امام حسین علیه‌السلام را در زمان دیگر هم به شهادت می‌رساندند، بعید نبود که آن
روز را روز عید و سرور خود اعلام نمایند.
پایگاه اسلام کوئست.
