• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عمر نوع بشر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: عمر نوع بشر، خلقت حضرت آدم علیه‌السلام، نسل آدم.
پرسش: از زمان خلقت حضرت آدم ابوالبشر چه مدت می‌گذرد؟
پاسخ: در قرآن کریم مطلب صریحی در این باره وجود ندارد؛ اما در منابع تاریخی آمده است که خلقت آدم مربوط به حدود شش یا هفت هزار سال پیش است، البته این مطلب منافاتی با این اعتقاد دانشمندان که عمر نوع بشری بیش از ملیون‌ها سال است، ندارد؛ یعنی ممکن است که قبل از نسل حضرت آدم، هزاران نسل از انسان وجود داشته و منقرض شده باشند. این نکته‌ای است که با قرآن مجید و روایات هم سازگاری دارد.



درباره این‌که عمر نوع بشر از روزی که در زمین خلق شده تاکنون، چند سال گذشته است؟، مطلب صریحی در قرآن وجود ندارد.

۱.۱ - دیدگاه علامه‌ طباطبایی

علامه‌ی طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
در تاریخ یهود آمده است که عمر نوع بشر از روزی که در زمین خلق شده تاکنون، بیش از حدود هفت هزار سال نیست که اعتبار عقلی هم کمک و مساعد این تاریخ است.
چون عامل تناسل در هر صد سال دو نفر را هزار نفر می‌کند، و ... و آن‌گاه این محاسبه را به‌طور تصاعدی تا مدت هفت هزار سال؛ یعنی هفتاد قرن ادامه دهیم، خواهیم دید که عدد بشر به دو بلیون و نیم می‌رسد، و این عدد همان عدد نفوس بشر امروزی است، که آمارگران بین‌المللی آن را ارائه داده‌اند.
پس اعتبار عقلی هم همان را می‌گوید که تاریخ گفته است.

۱.۲ - دیدگاه دانشمندان ژئولوژی

اما دانشمندان طبقات الارض و به اصطلاح "ژئولوژی" معتقدند که عمر نوع بشر بیش از ملیون‌ها سال است، و بر این گفتار خود ادله‌ای از فسیل‌هایی که آثاری از انسان‌ها در آن‌ها هست، و نیز ادله‌ای از اسکلت سنگ‌شده خود انسان‌های قدیمی آورده‌اند، که عمر هر یک از آن‌ها به‌طوری‌که روی معیارهای علمی خود تخمین زده‌اند بیش از پانصد هزار سال است.

۱.۲.۱ - بیان یک نکته‌

این اعتقاد آنان است؛ اما ادله‌ای که آورده‌اند قانع‌کننده نیست، که بتواند اثبات کند که این فسیل‌ها، بدن سنگ‌شده اجداد همین انسان‌های امروز است، و دلیلی نیست که بتواند این احتمال را رد کند که این اسکلت‌های سنگ‌شده مربوط است به یکی از ادواری که انسان‌هایی در زمین زندگی می‌کردند، چون ممکن است چنین بوده باشد، و دوره‌ی ما انسان‌ها، متصل به دوره‌ی فسیل‌های نام‌برده نباشد؛ بلکه انسان‌هایی قبل از خلقت آدم ابو‌البشر در زمین زندگی کرده و سپس منقرض شده باشند، و هم‌چنین این پیدایش انسان‌ها و انقراضشان تکرار شده باشد، تا پس از چند دوره نوبت به نسل حاضر رسیده باشد.

۱.۳ - خلقت نوع بشر پیش از حضرت آدم

و آن‌گاه این نظر را تقویت می‌کند که زمان خلقت حضرت آدم ـ علیه‌السلام ـ مربوط به پیدایش نسل جدید از بشر است، و چه‌بسا قبل از حضرت آدم و نسل فعلی او، آدم‌های دیگر و عالم‌های دیگر و نسل‌های دیگری از بشر روی کره خاکی زندگی کرده و منقرض شده‌اند و یافته‌های باستان‌ شناسان و کشف فسیل‌های مربوط به انسان‌هایی متعلق به میلیون‌ها سال قبل و با عمر پانزده هزار سال، مربوط به نسل‌های قبل از نسل اخیر است؛ و البته این توجیه با قرآن مجید و روایات سازگاری دارد.




۲.۱ - روایتی از امام صادق

امام صادق علیه‌السلام فرموده است: شاید شما گمان کنید که خدای ـ عزوجل ـ غیر از شما هیچ بشر دیگری نیافرید، نه، چنین نیست؛ بلکه هزار هزار آدم آفریده که شما از نسل آخرین آدم از آن آدم‌ها هستید.

۲.۲ - روایتی از ابن میثم

ابن میثم نیز در شرح نهج‌البلاغه خود حدیثی به این معنا از امام باقر علیه‌السلام نقل کرده است.
[۵] ابن میثم، شرح نهج‌البلاغة، ج ۱، ص ۱۷۳.


۲.۳ - روایتی از شیخ صدوق

صدوق نیز همان را در کتاب خصال خود آورده است.

۲.۴ - روایت دیگری از امام صادق

و در خصال از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ روایت آورده که فرمود: خدای ـ عزوجل ـ دوازده هزار عالم آفریده که هر یک از آن عوالم از هفت آسمان و هفت زمین بزرگ‌تر است و هیچ‌یک از اهالی یک عالم به ذهنش نمی‌رسد که خدای تعالی غیر عالم او عالمی دیگر نیز آفریده باشد.

۲.۵ - روایتی از امام باقر

و در همان کتاب از امام باقر ـ علیه‌السلام ـ روایت کرده که فرمود: خدای ـ عزوجل ـ در همین زمین از روزی که آن را آفریده، هفت عالم خلق کرده (و سپس برچیده) و هیچ‌یک از آن عوالم از نسل آدم ابوالبشر نبودند و خدای تعالی همه‌ی آنها را از پوسته روی زمین آفرید و نسلی را بعد از نسل دیگر ایجاد کرد و برای هر یک عالمی بعد از عالم دیگر پدید آورد، تا در آخر آدم ابو‌البشر را آفرید و ذریه‌اش را از او منشعب ساخت...


۱. طباطبایی، محمدحسین، ترجمه المیزان، ج ‌۴، ص ۲۲۲.    
۲. بقره (۲)، آیه ۳۰.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، ترجمه المیزان، ج ‌۴، ص ۲۲۳؛ وی می‌گوید:قرآن کریم به‌طور صریح متعرض کیفیت پیدایش انسان در زمین نشده، که آیا ظهور این نوع موجود (انسان) در زمین منحصر در همین دوره‌ی فعلی است که ما در آن قرار داریم، یا دوره‌های متعددی داشته، و دوره‌ی ما انسان‌های فعلی آخرین ادوار آن است؟ هرچند که ممکن است از بعضی آیات کریمه قرآن استشمام کرد که قبل از خلقت آدم ابو البشر علیه‌السلام و نسل او انسان‌هایی دیگر در زمین زندگی می‌کرده‌اند؛ مانند آیه‌ی شریفه:" وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ‌ لِلْمَلائِکَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ" که از آن برمی‌آید قبل از خلقت آدم دوره‌ی دیگری بر انسانیت گذشته است. بله در بعضی از روایات وارده از اهل بیت علیهم‌السلام مطالبی آمده که سابقه‌ی ادوار بسیاری از بشریت را قبل از دوره‌ی حاضر اثبات می‌کند.    
۴. شیخ صدوق، توحید، ص ۲۷۷، ح ۲، طبع طهران.    
۵. ابن میثم، شرح نهج‌البلاغة، ج ۱، ص ۱۷۳.
۶. شیخ صدوق، خصال، ج ۱، ص ۶۵۲، ح ۵۴.    
۷. شیخ صدوق، خصال، ج ۱، ص ۶۳۹، ح ۱۴.    
۸. شیخ صدوق، خصال، ج ۱، ص ۳۵۸ و ۳۵۹، ح ۴۵.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : آفرینش انسان | انسان شناسی | کلام




جعبه ابزار