• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سرادق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: عرش، سرادق، کرسی، عین ثابت، اعیان ثابته.

پرسش: «سرادق» به چه معنا و مفهوم است؟

پاسخ: مقصود از بحث سرادق یا سرادقات در منابع دینی و عرفانی، همان مبحث حجاب‌ها یا سترها است.





کلمه سُرادِق (به ضمه سین و کسره دال) که جمع آن سرادقات است، ظاهراً در اصل به معنای هر چیزی است که محیط بر چیز دیگری شود و به همین جهت به خیمه، چادر، سرا پرده و غباری یا دودی که فضا را پوشانده، سرادق گفته می‌شود.
[۱] صفی پور، عبدالرحیم، منتهی الارب فی لغة العرب، ماده «سردق».
[۲] سیاح، احمد، فرهنگ جامع، ماده «سردق».

فیومی‌ در مصباح المنیر می‌گوید: سرادق چیزی است که بر روی حیاط منزل کشیده می‌شود.
واژه سرادق هر چند مانند بقیه واژگان ابتدا برای اموری مادی وضع شده است، اما در متون دینی و منابع فلسفی و عرفانی برای امور معنوی نیز به‌کار رفته است. مقصود از بحث سرادق یا سرادقات در منابع دینی و عرفانی، همان مبحث حجاب‌ها یا سترها است.

۱.۱ - سرادقات حجب

چنان‌که در روایتی سرادق به خود حجاب اضافه شده است (که به نظر می‌رسد اضافه اضافه بیانی است)؛ پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: در شب معراج پس از برخورد با دریاهای هول انگیز و عجایب آنها از جبرئیل در مورد آنها پرسیدم، در جوابم گفت آنها سرادقات حجب (سراپرده‌های حجاب‌ها) هستند که خداوند به وسیله آنها خود را پوشانده است که اگر این حجاب‌ها نبودند هر آینه نور عرش همه چیز را از بین می‌برد.

۱.۲ - انواع سرادقات

در هر صورت در تعبیرات دینی سرادق گاهی به عرش و گاهی به جلال، عزت، کبریا، مجد، عظمت و... اضافه می‌شود. «امام علی (علیه‌السّلام) پس از بیان حجاب‌ها و به بیان انواع سرادقات می‌پردازند و می‌فرماید: «ثُمَّ سُرَادِقَاتُ‌ الْجَلَالِ وَ هِیَ سَبْعُونَ سُرَادِقاً فِی کُلِّ سُرَادِقٍ سَبْعُونَ اَلْفَ مَلَکٍ بَیْنَ کُلِّ سُرَادِقٍ وَ سُرَادِقٍ مَسِیرَةُ خَمْسِمِائَةِ عَامٍ ثُمَّ سُرَادِقُ الْعِزِّ ثُمَّ سُرَادِقُ الْکِبْرِیَاءِ ثُمَّ سُرَادِقُ الْعَظَمَةِ ثُمَّ سُرَادِقُ الْقُدْسِ ثُمَّ سُرَادِقُ الْجَبَرُوتِ ثُمَّ سُرَادِقُ الْفَخْر. ثُمَّ النُّورُ الْاَبْیَضُ ثُمَّ سُرَادِقُ الْوَحْدَانِیَّةِ وَ هُوَ مَسِیرَةُ سَبْعِینَ اَلْفَ عَامٍ فِی سَبْعِینَ اَلْفَ عَامٍ ثُمَّ الْحِجَابُ الْاَعْلَی.»

۱.۳ - تسبیح در سرادقات مجد

امام علی (علیه‌السّلام) یکی از اوصاف ملائکه را «تسبیح در سرادقات مجد» بیان می‌کند و می‌فرماید: «سپس خداوند سبحان برای سکونت دادن در آسمان‌هایش، و آباد ساختن پهنه اعلای ملکوتش موجوداتی بی‌نظیر از فرشتگانش را به عرصه هستی آورد، و به وسیله آنها گشادگی‌های فضای آسمان را پُر کرد، و صفحات باز جوّ را از آنان مملو ساخت. فریادهای رسای تسبیح کنندگان از آن ملائکه بارگاه قدس در میان پهنه باز آسمان و پرده‌های حجاب، و سراپرده‌های جلال و مجد طنین‌انداز است».


۱. صفی پور، عبدالرحیم، منتهی الارب فی لغة العرب، ماده «سردق».
۲. سیاح، احمد، فرهنگ جامع، ماده «سردق».
۳. فیومی، احمد بن محمد، مصباح المنیر، ماده «سردق».    
۴. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج۲، ص۱۱، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    
۵. ابن بابویه، محمد بن علی، التوحید، ص۲۷۸ - ۲۷۹، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۳۹۸ق.    
۶. امام علی، نهج البلاغه، الحسون، ص۱۸۹.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «سرادق»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱۵.    



جعبه ابزار