زمان تولد امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام حسین (علیه‌السّلام)،
علّامه مجلسی،
روزه،
دعا،
حضرت یحیی.
پرسش: با بررسی کتاب‌های تاریخی، در مورد تاریخ ولادت سیدالشهدا (علیه‌السّلام) به چه نتیجه‌ای می‌رسیم؟
پاسخ:
منابع حدیثی و تاریخی، سال ولادت
امام حسین (علیه‌السّلام) را مختلف گزارش کرده‌اند: سال سوم، چهارم، ششم و هفتم هجرت.
بر همین پایه، مدّت عمر ایشان نیز مورد اختلاف خواهد بود؛ لیکن بنابر اکثر منابع و مشهورترین روایات، سال ولادت امام حسین (علیه‌السّلام) سال چهارم هجری است و عمر ایشان در وقت شهادت، پنجاه و هفت سال بوده است.
منابع حدیثی و تاریخی، ماه ولادت امام حسین (علیه‌السّلام) را مختلف گزارش کرده‌اند:
سوم ماه شعبان، پنجم ماه شعبان، آخر ماه ربیع اوّل، سیزدهم ماه رمضان، پنجم ماه جمادی اوّل و پانزدهم ماه جمادی ثانی.
علّامه مجلسی، سوم ماه شعبان را مشهورتر می‌داند؛ لیکن تتبّع در منابع تاریخی و حدیثی، نشان می‌دهد که پنجم ماه شعبان، از شهرت بیشتری برخوردار است.
«علّامه مجلسی می‌گوید: قول مشهورتر درباره روز تولّد امام حسین ـکه درودهای خدا بر او بادـ، سه روز گذشته از شعبان است؛ زیرا
شیخ طوسی در مصباح المتهجّد روایت کرده است که: توقیعی به
قاسم بن علای همدانی، وکیل
امام حسن عسکری (علیه‌السّلام) رسید که: «مولای ما، امام حسین (علیه‌السلام)، روز پنج‌شنبه، سه روز از شعبان گذشته، متولّد شد.
پس در آن روز،
روزه بگیر و این
دعا را بخوان» و دعا را ذکر کرده است. آن‌گاه، پس از دعای دوم روایت شده از امام حسین (علیه‌السّلام) می‌گوید:
ابن عیّاش گفته است: شنیدم حسین بن علی بن سفیان بزوفری می‌گوید: شنیدم
امام صادق (علیه‌السّلام) این دعا را در این روز می‌خواند و فرمود: «این، از دعاهای روز سوم شعبان، روز تولّد امام حسین (علیه‌السّلام) است».
و گفته شده که او پنج شب از شعبان گذشته، متولّد شده؛ زیرا شیخ طوسی همچنین در مصباح المتهجّد از
حسین بن زید از امام جعفر صادق (علیه‌السّلام) نقل کرده که فرمود: «[
امام
] حسین (علیه‌السلام)، پنج شب از شعبان گذشته، در سال چهارم هجری متولّد شد «و شیخ طوسی در
تهذیب الاحکام گفته است: امام حسین (علیه‌السّلام) آخر ماه ربیع اوّل سال سوم هجری، متولّد شد.
کلینی رحمه‌الله می‌گوید: سال سوم هجری متولّد شد و
شهید اوّل در
کتاب الدروس گفته: در
مدینه، آخر ماه ربیع اوّل سال سوم هجری متولّد شد.
نیز گفته شده: روز پنج‌شنبه، سیزدهم ماه رمضان، متولّد شده است.
و شیخ مفید رحمه‌الله گفته: سال چهارم، پنج شب از شعبان گذشته، و شیخ ابن نمای حلّی در مثیر الاحزان گفته: سال چهارم هجری، پنج شب از شعبان گذشته، و گفته شده: سال سوم، و گفته شده: اواخر ماه ربیع اوّل سال سوم، و گفته شده: پنج شب از جمادی اوّل گذشته سال چهارم هجری متولّد شده است.
مدّت بارداری
فاطمه (علیهاالسلام) به ایشان، شش ماه بوده و جز
عیسی (و نیز گفته شده:
یحیی)، کس دیگری مانند امام حسین (علیه‌السلام)، شش ماهه به دنیا نیامده است.
شیخ طوسی، ولادت امام حسین (علیه‌السّلام) را در آخر ماه ربیع اوّل دانسته ـبا آن که این مطلب با دو روایتی که خود او نقل کرده و بر تولّد امام (علیه‌السّلام) در سوم شعبان دلالت دارند و نیز با روایتی که آن را پنجم شعبان می‌داند، ناسازگار است‌ـ، تا با آنچه نزد او ثابت و نزد فریقین (
شیعه و
اهل سنّت) مشهور است، یعنی ولادت امام حَسَن (علیه‌السّلام) در ماه رمضان، و نیز با حدیث صحیحی که در باب ولادت حسنین (علیهماالسلام) گذشت و فاصله ولادت آن دو را تنها شش ماه و ده روز دانسته است، مطابقت پیدا کند؛ امّا بر اساس این روایت‌ها، می‌توان ولادت امام حسن (علیه‌السّلام) را در ماه رمضان نپذیرفت؛ زیرا تا آن‌جا که ما می‌دانیم، مستند به روایتی نیست؛ و خدا، بهتر می‌داند!»
منابع حدیثی و تاریخی، روز ولادت امام حسین (علیه‌السّلام) را مختلف گزارش کرده‌اند: سه‌شنبه و پنج‌شنبه. تعیین و یا ترجیح یکی از این دو نقل، دشوار است؛ زیرا نمی‌توان شاهدی بر آن، اقامه کرد.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «زمان تولد امام حسین» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۲۴.
