خون علیاصغر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام حسین علیهالسلام،
علیاصغر علیهالسلام،
خون،
زمین،
آسمان،
دشمن.
پرسش: آیا
صحت دارد که امام حسین ـ علیهالسلام ـ خون علیاصغر ـ علیهالسلام ـ را بهسوی دشمنان پرتاب کرده است؟
پاسخ: عموم مورخان واقعه عاشورا، از شهادت طفل کوچکی از فرزندان امام حسین ـ علیهالسلام ـ بهوسیله تیر، یاد کردهاند. البته آنان در نام و چگونگی شهادت او اختلاف نظر دارند:
بعضی صرفاً به کلمه «طفلی از امام حسین علیهالسلام» اکتفا کرده و نامی از او نبردهاند.
بعضی دیگر نام او را
عبدالله و عدهای هم نام او را
علی (علیاصغر) گفتهاند.
این اختلاف در جزئیات
شهادت آن
طفل هم وجود دارد،
؛ با اینکه تمامی این
مورخان شهادت او را بهوسیله
تیراندازی دشمنان میدانند، ولی در مورد چگونگی ریختن خون آن شهید (که مسئله مورد سؤال نیز است) اختلاف دارند:
عدهای مانند
شیخ مفید و
شیخ طبری بهواسطه حدیث
ابومخنف «قدیمیترین
مورخ واقعه
عاشورا» از
امام باقر ـ علیهالسلام ـ اینگونه نقل کردهاند که: امام کف دستش را به زیر محل خونریزی برد و هنگامی که پر شد، آن را بر زمین ریخت: «فلما امتلاء کفه، صبه فی الارض»
عدهای دیگر هم مسئله را بهصورت دیگری نقل کردهاند: «امام پس از پر شدن کف دستش
خون را به
آسمان پرتاب کرد: «یاخذ الدم من نحره و لبته، فیرمی به الی السماء»
طبعاً با توجه به قدمت و اعتبار بیشتر منابعی که واقعه را بهصورت اول (ریختن خون به زمین) ذکر کردهاند، ظاهراً باید این نقل را
ترجیح دهیم، مگر اینکه
پرتاب خون را به آسمان را مربوط به یک
قضیه دیگر بدانیم که بسیار بعید است.
ولی در هر حال آنچه که در سؤال آمده است: (پرتاب خون بهسوی دشمنان) در هیچیک از منابع (حتی منابع
متأخر و
ضعیف) نیز نیامده است.
نکته بسیار مهم دیگر آن است که در هیچیک از منابعی که ذکر کردیم، مسئله آب خواستن از
لشکر دشمن برای این کودک نیامده است. آنها اکثراً شهادت این طفل را به هنگام
وداع امام ـ علیهالسلام ـ با او
ذکر کردهاند. نقل آب خواستن از لشکر دشمن تنها در بعضی از منابع ضعیف و سست و بیارزش مانند
اسرار الشهادة آمده است.
چنين عملی بهوضوح با عزتمندی و
غیرت امام حسين ـ عليهالسلام ـ در
تضاد است و متأسفانه اين منابع سست جهت ترسيم واقعهای صرفاً حزنآميز و ترحمبرانگيز، امام را در حالتی که برای کودکش جرعهای آب از دشمن
التماس میکند،
ترسیم کردهاند.
از آنچه گفته شد، نتيجه گرفته میشود که پرتاب خون علیاصغر ـ عليهالسلام ـ بهسوی دشمنان
صحت ندارد؛ آنچه که در کتب تاريخی آمده يا حاکی از ريختن خون به زمين است و يا پرتاب آن بهسوی آسمان.
سایت اندیشه قم