خلقت آسمان و زمین برای هفت صحابه امام علی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی (علیه‌السّلام)، زمین، آسمان،
خلقت.
پرسش: آیا حضرت علی (علیه‌السّلام) فرمود: زمین برای هفت نفر آفریده شد و مردم به خاطر آنان روزی می‌خورند و به خاطر آنان باران می‌بارد و پیروز می‌شوند:
ابوذر،
سلمان،
مقداد،
عمّار،
حذیفه و
عبدالله بن مسعود و فرمود: و من پیشوای آنان هستم و آنان همان کسانی هستند که در
نماز بر جنازه
فاطمه (سلام‌الله‌علیها) شرکت داشتند.
پاسخ: این روایت (با فرض پذیرش) در مقام نشان دادن فضیلت و مقام این هفت نفر در همان زمان خاص است؛ نه حصر علت خلقت زمین در این هفت نفر.
روایات در مورد مقام و منزلت برخی یاران امام علی (علیه‌السّلام) بسیار است و مضامین برخی از آنها حاکی از جایگاه منحصر به فرد و حیرت‌آور آنان است. البته هر یک از این روایات از لحاظ سند و محتوا جداگانه جای بحث و بررسی دارد؛ اما جدای از این موضوع روایتی از امام علی (علیه‌السّلام) نقل شده است که خلقت زمین به دلیل وجود هفت نفر از یارانم بود که در تشییع جنازه حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) حضور داشتند:
«خُلِقَتِ الْأَرْضُ لِسَبْعَةٍ بِهِمْ يُرْزَقُونَ وَ بِهِمْ يُمْطَرُونَ وَ بِهِمْ يُنْصَرُونَ أَبُو ذَرٍّ وَ سَلْمَانُ وَ الْمِقْدَادُ وَ عَمَّارٌ وَ حُذَيْفَةُ وَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْعُودٍ قَالَ عَلِيٌّ ع وَ أَنَا إِمَامُهُمْ وَ هُمُ الَّذِينَ شَهِدُوا الصَّلَاةَ عَلَى فَاطِمَةَ؛
زمین به خاطر هفت نفر آفریده شد و (مردم) به خاطر آنان روزی می‌خورند و به خاطر آنان باران می‌بارد و پیروزی به دست می‌آید: ابوذر، سلمان، مقداد، عمار، حذیفه و عبدالله بن مسعود!... و من که پیشوای آنان هستم و آنان همان کسانی هستند که در نماز بر جنازه فاطمه
شرکت داشتند».
این حدیث به نقل از راویانی از
اهل‌سنت در کتاب
الخصال شیخ صدوق نقل شده است؛ از‌این‌جهت نمی‌توان آن‌را در ردیف روایات
صحیح رده‌بندی کرد و از اعتقادات مسلم
شیعیان برشمرد. محتوای این روایت نیز اشکالاتی دارد؛ زیرا به عنوان نمونه، نام
امام حسن (علیه‌السّلام) و
امام حسین (علیه‌السّلام) که در آن زمان حضور داشتند، در میان این هفت نفر به چشم نمی‌خورد و به همین دلیل شیخ صدوق که روایت را نقل کرده از پذیرش ظاهر حدیث خودداری کرد و این‌گونه می‌نگارد:
منظور این نیست که آفرینش زمین از اول پیدایش تا آخر عمر خود، به خاطر این گروه بود، بلکه مراد روایت می‌تواند آن باشد که خیر و برکت زمین در آن هنگام به برکت افرادی بوده است که در نماز بر حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) حضور یافته بودند، و این «خلق تقدیر» است، نه «خلق تکوین».
در نتیجه این روایت (با فرض پذیرش) در مقام نشان دادن فضیلت و مقام این هفت نفر در همان زمان خاص است؛ نه حصر علت خلقت زمین در این هفت نفر.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله « خلقت آسمان و زمین به وجود هفت نفر از یاران امام علی»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۶.
