تفاوت زندگی آدم و حوا در کتاب مقدس و قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن،
تورات،
انجیل، کتاب مقدس،
حضرت آدم (علیه‌السّلام)،
حضرت حوا (علیهاالسّلام).
پرسش: چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی میان قرآن و کتاب مقدس یهودیان در داستان آفرینش آدم و حوا (علیهم‌السّلام) و زندگی آنان وجود دارد؟
پاسخ اجمالی: مسلمانان بر اساس تصریح قرآن کریم، معتقدند دو کتاب مقدس تورات و انجیل دچار تحریف شده است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت تمام محتویات این دو کتاب بر آیات قرآن منطبق باشد. در داستان حضرت آدم و حوا (علیهم‌السّلام) هم اگرچه برخی شباهت‌ها بین گزارش قرآن کریم و آنچه در کتاب مقدس آمده وجود دارد؛ اما تفاوت‌هایی نیز مشاهده می‌شود از جمله در مورد روح دمیده شده در حضرت آدم؛ مکان زندگی حضرت آدم،
درخت ممنوعه و ...
یکی از تفاوت‌های میان قرآن و کتاب مقدس یهودیان در داستان آفرینش آدم و حوا در مورد روح دمیده شده در حضرت آدم است، بر اساس کتاب مقدس، خدا به حضرت آدم (علیه‌السّلام) از «روح حیات» دمید:
«آن‌گاه خدا از خاک زمین، آدم را سرشت، سپس در بینی او روح حیات دمید و به او جان بخشید و آدم موجود زنده‌ای شد».
ولی بر طبق آیات قرآن، خداوند در آدم (علیه‌السّلام) از روح خود دمید: «فَاِذا سَوَّیتُهُ وَ نَفَخْتُ فیهِ مِنْ رُوحی فَقَعُوا لَهُ ساجِدین؛
هنگامی که کار آن‌را به پایان رساندم، و در او از روح خود دمیدم، همگی برای او
سجده کنید.»
نقل قرآن و کتاب مقدس را می‌توان از این نظر همخوان دانست که مصداق واقعی حیات، همان وجود خداوندگار است و در قرآن نیز عبارت «هو الحی» بارها تکرار شده است؛
از این‌رو می‌توان «روح حیات» و «روح خدا» را در واقع، دو تعبیر از یک واقعیت و
مترادف با یکدیگر قلمداد کرد.
بر اساس نقل کتاب مقدس،
خداوند بعد از آن‌که آدم (علیه‌السّلام) را آفرید، وی را در باغی زمینی در
عدن قرار داد؛
اما قرآن کریم در مورد محل سکونت حضرت آدم و حوا (علیه‌السّلام) قبل از هبوط به زمین می‌فرماید: «وَ قُلْنا یا آدَمُ اسْکنْ اَنْتَ وَ زَوْجُک الْجَنَّه؛
و گفتیم: ای آدم تو و همسرت در
بهشت ساکن شوید»؛
و اشاره‌ای به مکان نزول آن دو بعد خروج از بهشت نکرده است.
وجود درخت ممنوعه‌ای برای آدم (علیه‌السّلام)، موضوعی است که مورد پذیرش یهودیان و مسلمانان است، اما در کتاب مقدس بیان شده است که خداوند آدم (علیه‌السّلام) را در باغ عدن که دارای دو «درخت حیات» و «درخت شناخت نیک و بد» بود قرار داد؛ و از سرزمین عدن رودخانه‌ای را جاری ساخت تا آن دو درخت آبیاری شوند. سپس حضرت آدم (علیه‌السّلام) را از خوردن میوه «درخت شناخت نیک و بد» منع نمود؛ زیرا وی بعد از استفاده از این درخت از دنیا خواهد رفت.
اما در قرآن اشاره‌ای به نام آن درخت ممنوعه نشده است. همچنین نتیجه استفاده از آن درخت، مرگ آدم اعلام نشده، بلکه بیان شده است که در آن صورت، آدم (علیه‌السّلام) از ظالمان خواهد شد:
«وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکونا مِنَ الظَّالِمین؛
نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد.»
در کتاب مقدس بیان شده است که خداوند آدم (علیه‌السّلام) را به خواب عمیقی فرو برد، و یکی از دنده‌های وی را برداشت و جای آن‌را پر نمود و از آن دنده، زنی را آفرید و نزد آدم (علیه‌السّلام) آورد؛
اما قرآن می‌گوید که خداوند همسری از جنس خود آدم (علیه‌السّلام) آفرید:
«خَلَقَکمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها؛
همان کسی که همه شما را از یک موجودیت آفرید؛ و همسر او را (نیز) از همان موجودیت خلق کرد.»
در کتاب مقدس، این مار بود که ابتدا حوا را فریب داد، پس از آن به وسیله حوا، آدم را نیز فریب داد؛
اما طبق آیات قرآن آن موجود،
شیطان بود که آدم و همسرش را با هم فریب داد و گمراه ساخت:
«فَاَزَلَّهُمَا الشَّیطانُ عَنْها فَاَخْرَجَهُما مِمَّا کانا فیه... ؛
پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد...»
در کتاب مقدس، آدم نام همسر خود را حوا به معنای «زندگی» نامید؛ چون می‌دانست که وی مادر همه زندگان خواهد شد؛
اما در قرآن فقط به اصل وجود زنی برای آدم (علیه‌السّلام) اشاره شده و نامی از وی برده نشده است:
«وَ قُلْنا یا آدَمُ اسْکنْ اَنْتَ وَ زَوْجُک الْجَنَّةَ... ؛
و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت ساکن شوید.
البته در روایات اسلامی همین نام برای همسر آدم (علیه‌السّلام) در نظر گرفته شده است.»
در کتاب مقدس اشاره‌ای به پشیمان شدن آدم و حوا و
توبه آنها نشده است؛ اما بر طبق آیات قرآن آدم (علیه‌السّلام) از خداوند متعال کلماتی را آموخت و توبه نمود:
«فَتَلَقَّی آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کلِماتٍ فَتابَ عَلَیهِ اِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ؛
سپس آدم از پروردگارش کلماتی دریافت داشت؛ (و با آنها توبه کرد.) و خداوند توبه او را پذیرفت؛ چرا که خداوند توبه‌پذیر و مهربان است.»
بر اساس کتاب مقدس، خداوند آدم (علیه‌السّلام) را خلق نمود و در باغ عدن قرار داد تا در آن کار کند و از آن نگه‌داری نماید؛
اما قرآن در این زمینه می‌فرماید:
«وَ اِذْ قالَ رَبُّک لِلْمَلائِکةِ اِنِّی جاعِلٌ فِی الْاَرْضِ خَلیفَه... ؛
(به یاد‌آور) هنگامی را که پروردگارت به
فرشتگان گفت: «من در روی زمین، جانشینی قرار خواهم داد».
این دو تعبیر علاوه بر اختلافی که در آنها مشاهده می‌شود، اما می‌تواند ناظر به یک حقیقت مشترک باشد.
در کتاب مقدس بیان شده است که خدا برای رهایی آدم (علیه‌السّلام) از تنهایی، ابتدا همه حیوانات و پرندگانی که از خاک سرشته بودند را نزد آدم آورد تا ببیند آدم چه نام‌هایی بر آنها می‌گذارد. آدم نیز بر آن حیوانات نام‌هایی قرار داد؛
اما آیات قرآن نشانگر آن هستند که خداوند تمام اسماء را به آدم آموخت
و نیز آدم از خداوند، کلماتی را آموخت تا بتواند با استفاده از آنها توبه نماید و سپس خدا نیز توبه وی را پذیرفت.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تفاوت زندگی آدم و حوا در کتاب مقدس و قرآن»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۱۰/۱۹.
