پاسخ: اصحاب اجماع، یک اصطلاح جدیدی است بین متأخرین از علمای رجال، که آن را یکی از موضوعات علم رجال قرار دادهاند و در مقدمه و یا در خاتمه علم رجال از آن بحث کردهاند، و به تعداد اندکی از اصحاب امام باقر (علیهالسلام) و امام صادق (علیهالسلام) و امام موسی کاظم (علیهالسلام) و امام رضا (علیهالسلام) گفته میشود که آنها از موثقین رواة ائمه (علیهمالسلام) بودهاند و شأن و مقام بزرگی در نزد آنها داشتهاند، و به این جهت بوده است که بسیاری از احادیثفقه شیعه به این بزرگواران (اصحاب اجماع) منتهی میشود و فقه اسلامی به برکت اصحاب اجماع پویا شده است، در فقه شیعه اصحاب اجماع آنچنان مقام والایی دارند که اگر اسامی آنها و احادیث منقوله از آنها را از فقه شیعه برداریم، اثری از فقه شیعه نمیماند.
اصحاب اجماع، یک اصطلاح جدیدی است بین متأخرین از علمای رجال، که آن را یکی از موضوعات علم رجال قرار دادهاند و در مقدمه و یا در خاتمه علم رجال از آن بحث کردهاند.
از محدث نوری نقل شده که: مسئله اصحاب اجماع از مسائل مهم علم رجال است؛ زیرا بنا بر بعضی از اقوال در تعداد اصحاب اجماع، هزاران حدیث داخل حدیث صحیح میشود.
و هدف از اختصاص این عنوان (اصحاب اجماع) به تعداد اندکی از اصحاب امام باقر (علیهالسلام) و امام صادق (علیهالسلام) و امام موسی کاظم (علیهالسلام) و امام رضا (علیهالسلام) به خاطر این بوده است که آنها از موثقین رواة ائمه (علیهمالسلام) بودهاند و شأن و مقام بزرگی در نزد آنها داشتهاند، و به این جهت بوده است که بسیاری از احادیث فقهشیعه به این بزرگواران (اصحاب اجماع) منتهی میشود و فقه اسلامی به برکت اصحاب اجماع پویا شده است، در فقه شیعه اصحاب اجماع آنچنان مقام والایی دارند که اگر اسامی آنها و احادیث منقوله از آنها را از فقه شیعه برداریم، اثری از فقه شیعه نمیماند.
۶ نفر هم از از اصحاب امام کاظم و امام رضا (علیهماالسلام) هستند که عبارتاند: ۱. یونس بن عبدالرحمن؛ ۲. صفوان بن یحیی؛ ۳. محمّد بن ابی عُمیر؛ ۴. عبدالله بن مُغیرة؛ ۵. حسن بن محبوب؛ ۶.احمد بن محمد بن ابینصر. این ۱۸ نفر بنا به نقل کشی از (اصحاب اجماع) هستند که به نظر او، تمام این افراد، مورد اتفاق علمای علم رجال میباشند.
هر خبر و حدیثی که از این هجده نفر نقل شده باشد آن حدیث صحیح است و هیچ ایرادی از حیث سند ندارد؛ چون اجماع علمای رجال بر این است که هر حدیثی به اصحاب اجماع منتهی شود، از حیث سند صحیح است؛ یعنی «قطعی الصدور» گرفته میشود.
البته در میان این ۱۸ نفر در بعضی از کتب رجال اختلاف دیده میشود. بعضی از علمای رجال در طبقه اولی به جای ابوبصیر الاسدی، ابوبصیر المرادی را ذکر کردهاند و در طبقه سوم بعضی از رجالیها به جای حسن بن محبوب، حسن بن علی فضّال، و فضالة بن ایّوب را ذکر کردهاند.
(که این اختلاف در علم رجال در محل خودش بحث شده است.) در کتاب عدة الاصول آمده است که: طائفه امامیّه، اجماع و اتفاق کردهاند بر اینکه: محمد بن ابیعمیر، و صفوان بن یحیی، و احمد بن محمد بن ابینصر، و ثقات غیر از اینها که معروف به اصحاب اجماع شدهاند روایت نمیکنند (خواه مسند و خواه مرسل؛ مگر از کسی که پیش آنها موثق است؛ اما غیر از این هجده نفر اینطور نیستند و لذا اصحاب امامیّه به مراسیل اینها هم عمل کردهاند.