• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

گزافه گویی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: رذایل اخلاقی، گزافه گویی، گناهان کبیره.

پرسش: نگاه اسلام به اغراق و گزافه‌گویی چیست؟

پاسخ: اگر اغراق و گزافه‌گویی موجب کتمان حقیقت و القای مطلب خلاف واقع به مخاطب نشود، اشکالی ندارد، اما اگر به صورتی باشد که دروغ‌گویی به شمار آید؛ یعنی مخاطبان گمان کنند آنچه گفته می‌شود عین واقع بوده و در شناخت حقیقت به خطا افتند، مصداق حقیقی دروغ بوده و حرام می‌باشد.




دروغ گفتن یکی از گناهان کبیره و از جمله فواحش به شمار می‌رود.
[۱] امام خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۴۷۱، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، چاپ پنجاه و دوم، ۱۳۹۰ش.
و در سخنان اهل بیت (علیهم السلام) به عنوان کلید گناهان و خبائث مطرح شده است.

۱.۱ - موارد استثناء در دروغ گفتن

با این حال، مواردی از این موضوع استثنا شده که به عنوان کار حرام محسوب نمی‌شود. یکی از این موارد، مبالغه و اغراقی است که در عرف و عادت مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ مثل این‌که سخنی را چند مرتبه گفته و بعد می‌گوید «صد مرتبه گفتم»؛ زیرا این نوع مبالغه برای بیان کثرت و زیادی تکرار یک کار است نه بیان تعداد واقعی آن. همچنین انواع مجازگویی و استعاره و تشبیه‌ها، که قصد حقیقت‌گویی در آن نباشد، جایز است.


اگر اغراق و گزافه‌گویی موجب کتمان حقیقت و القای مطلب خلاف واقع به مخاطب نشود، اشکالی ندارد، اما اگر به صورتی باشد که دروغ‌گویی به شمار آید؛ یعنی مخاطبان گمان کنند آنچه گفته می‌شود عین واقع بوده و در شناخت حقیقت به خطا افتند، مصداق حقیقی دروغ بوده و حرام می‌باشد.


۱. امام خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۴۷۱، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، چاپ پنجاه و دوم، ۱۳۹۰ش.
۲. حلوانی، حسین بن محمد، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، ص۱۴۵، مدرسه امام مهدی(عج)، قم، چاپ اول، ۱۴۰۸ق.    
۳. نراقی، ملا محمد مهدی، جامع السعادات، ج‌۲، ص۳۳۷ – ۳۴۰، اعلمی، بیروت، چاپ چهارم، بی‌تا.    
۴. نراقی، ملا محمد مهدی، جامع السعادات، ج‌۲، ص۳۴۰، اعلمی، بیروت، چاپ چهارم، بی‌تا.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «گزافه گویی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱.    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | دروغ | رذائل اخلاقی




جعبه ابزار