• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

چشم روشنی حضرت موسی برای آسیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت موسی، حضرت آسیه، هدایت، فرعون، قرة عین.

پرسش: با توجه به آیه نه سوره قصص از قول حضرت آسیه (سلام‌الله‌علیها) که فرمود: «قرة عین لی و لک»، اما فرعون آن‌را قبول نکرد. پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: اگر فرعون مانند همسرش این سخن را گفته بود، هدایت می‌شد. پرسش این است که چگونه می‌توان با گفتن یک جمله هدایت شد و با نگفتن آن با کفر از دنیا رفت؟!

پاسخ: در بیان این روایت باید گفت این‌گونه نیست که آسیه تنها به دلیل ابراز محبت زبانی رستگار شده باشد و فرعون تنها به خاطر خودداری از ابراز محبت در معرض هلاکت قرار گرفته باشد، بلکه باید به ریشه‌ها نیز توجه کرد. یک گفتار و کردار و نیز خودداری از یک سخن و یا یک رفتار، می‌تواند حاکی از روحیه و‌ اندیشه‌ای باشد که سال‌ها در ذهن انسان جای گرفته و در لایه‌های پنهان فرد مخفی مانده است و این سخن، تنها نمادی از آن باطن است.



وقتی مادر موسی (علیه‌السّلام)، او را به رود نیل سپرد، و سپس اطرافیان فرعون او را نجات دادند، آسیه به همسرش فرعون گفت او را نگه داریم تا مایه روشنی چشم ما گردد:
«قُرَّتُ عَینٍ لِی وَ لَک لا تَقْتُلُوهُ عَسی‌ اَنْ ینْفَعَنا اَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً؛ [این نوزاد] برای من و تو مایه چشم‌روشنی است، او را نکشید، شاید سودی از او به ما برسد و یا او را به فرزندی بگیریم. ولی آنان آگاه نبودند [که دشمنشان را به دست خود می‌پروردند]».
بر اساس صریح قرآن کریم، آسیه (همسر فرعون) محبّت قلبی خود نسبت به موسی (علیه‌السّلام) را ابراز کرد و پیشنهاد او در نهایت مورد پذیرش فرعون قرار گرفت، اما در این کتاب مقدس به واکنش فرعون در آن زمان اشاره‌ای نشده است. ولی در روایات، توضیح بیشتری در این زمینه وجود دارد:
ابن عباس نقل می‌کند که همراهان فرعون هنگامی که موسی (علیه‌السّلام) را یافتند او را برای کشتن نزد فرعون آوردند، اما آسیه مانع آنان شد و به فرعون گفت که او را نکشید! او چشم روشنی من و تو است! فرعون پاسخ داد: چشم روشنی تو آری! اما چشم روشنی من خیر!
پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «سوگند به کسی که به او سوگند می‌خورند، اگر فرعون نیز مانند همسرش، موسی را به عنوان چشم روشنی خود می‌پذیرفت، خداوند او را هم مانند همسرش هدایت می‌کرد».


در بیان این روایت باید گفت این‌گونه نیست که آسیه تنها به دلیل ابراز محبت زبانی رستگار شده باشد و فرعون تنها به خاطر خودداری از ابراز محبت در معرض هلاکت قرار گرفته باشد، بلکه باید به ریشه‌ها نیز توجه کرد. یک گفتار و کردار و نیز خودداری از یک سخن و یا یک رفتار، می‌تواند حاکی از روحیه و‌ اندیشه‌ای باشد که سال‌ها در ذهن انسان جای گرفته و در لایه‌های پنهان فرد مخفی مانده است و این سخن، تنها نمادی از آن باطن است، مانند آنچه ابلیس در برابر خدا گفت و بر حضرت آدم (علیه‌السلام) سجده نکرد.


۱. قصص/سوره۲۸، آیه۹.    
۲. سمرقندی، نصر بن محمد، بحر العلوم، ج۲، ص۳۹۶، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، بی‌تا.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۳۷۸، مقدمه، بلاغی‌، محمد جواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
۴. سایت ویکی پرسش، مقاله «مقایسه کلام و سکوت».    
۵. سایت اسلام کوئست، مقاله «معیار درستی و حقانیت یک سخن».    
۶. سایت ویکی پرسش، مقاله «معیار پذیرش سخن درست از نادرست».    
۷. سایت ویکی پرسش، مقاله «نهی از سخن گفتن بدون علم و نهی از تکبر».    
۸. سایت ویکی پرسش، مقاله «توبه نکردن شیطان».    
۹. سایت ویکی پرسش، مقاله «شیطان و نافرمانی و توبه».    
۱۰. سایت ویکی پرسش، مقاله «غفلت از یاد خدا و همنشینی با شیطان».    
۱۱. سایت اسلام کوئست، مقاله «اهداف و برنامه‌های شیطان».    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «چشم روشنی حضرت موسی برای آسیه»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۱/۱۵.    






جعبه ابزار