نظر دکتر شهیدی درباره مادر امام سجاد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: مادر امام سجاد،
پرسش: مرحوم دکتر
سید جعفر شهیدی قائل بود که مادر امام سجاد (علیهالسّلام)، شهربانو دختر یزدگرد نبوده. نظر شما چیست؟
مرحوم سیّد جعفردکتر شهیدی شهیدی، در کتاب
چراغ روشن در دنیای تاریک یا زندگانی امام سجّاد (علیهالسلام)، به شدّت رد میکند که مادر امام زین العابدین، شهربانو دختر یزدگرد باشد.
خلاصه دلایل ایشان در ردّ این مطلب، اینهاست:
۱.اختلاف در نام شهربانو؛ ۲.اختلاف در نام پدر وی؛ ۳.اختلاف در زمان اسارت وی؛ ۴.یزدگرد، خانوادهاش را دور از جنگ، نگهمیداشته است. بنابراین، احتمال اسارت آنها منتفی بوده است؛ ۵.نام شهربانو، از اواخر
قرن سوم، مطرح شده است؛ ۶.یزدگرد، در سال سیام هجری در زمان
خلافت عثمان، کشته شد. لذا اسارت دخترانش در زمان
عمر، با استبعاد بیشتری همراه است و....
در مجموع، استدلالات ایشان، هر چند قابل توجّه است، ولی در حدّی نیست که بتواند این ماجرای مشهور را رد و ابطال کند؛ چرا که اوّلاً اختلاف در نام و نام پدر و زمان اسارت، نمیتواند اصل ماجرا را ابطال کند و به هر حال، همه نقلها در اینکه از خاندان شاهنشاهی ایران، بانویی اسیر میشود و به
ازدواج امام حسین (علیهالسّلام) در میآید، متّفقاند.
ثانیاً قرائنی هم که ایشان برای رد میآورند، نوعا مستنداتی تاریخیاند که از مطالب مسلّم نیستند و قویتر از نقلهایی نیستند که مضمون آنها اسارت شاهدختِ ایرانی است.
گفتنی است که اشکالات مرحوم سیّد جعفر شهیدی، توسّط
احمد مهدوی دامغانی، در کتاب شاهدخت والا گُهر شهربانو، به گونهای علمی و روشمند، پاسخ داده شدهاند.
حدیثنت، برگرفته از مقاله «نظر دکتر شهیدی درباره مادر امام سجاد» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۸/۲۸.