مژده قرآن به یاس کفار در آیه ۳ سوره مائده
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)،
قرآن،
شرک.
پرسش: با توجه به حوادث دردناکی که بعد از رحلت پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) رخ داد، چگونه قرآن این مژده را داده که
دین کامل شده و دیگر جایی برای ترس و هراس نیست؟!
پاسخ اجمالی: کفار به شدت در تلاش بودند تا دوباره
بت‌پرستی و
کفر را ترویج دهند تا جایی حتی نام و یادی از
اسلام باقی نماند ولی این فراز از آیه خبر می‌دهد که شرایط امروز به گونه‌ای شده که کافران دیگر از دشمنی با دینتان که بخواهند آن را کلا نابود کنند مأیوس شدند و به این نتیجه رسیدند که اسلام دین استواری شده و از طرف
خداوند با روش‌های گوناگون مورد پشتیبانی قرار می‌گیرد.
خدای متعال در فرازی از
آیه ۳
سوره مائده خطاب به مؤمنان می‌فرماید: کافران امروز از آیین شما مایوس شدند؛ بنابر‌این از آنها نترسید و از من بیم داشته باشید، امروز دین شما را کامل و نعمت خود را بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما برگزیدم: «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْاِسْلامَ دینا».
این آیه نشان‌گر آن است که امیدوار قبل از نزول این آیه هنوز امیدوار بودند که بتوانند اسلام را از هر طریقی که شده از بین برده و آن را ریشه‌کن کنند، و در واقع نیز چنین خطری وجود داشت و این خطر آن‌قدر زیاد بود که جا داشت افراد باایمان از آن بهراسند.
لذا این‌که فرمود: «فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ»، خواست از این جهت به
مسلمانان امنیت خاطر دهد و بگوید بعد از امروز دیگر از بروز آن خطر نترسید.
بدیهی است که کفار آرزوی این سرنوشت بد را برای مسلمانان در سر نمی‌پروراندند، مگر به جهت دین آنان؛ چرا که دین اسلام در تضاد با منافع و هوا و هوسشان بود، و به شهوترانی‌های بی‌قید و شرطشان خاتمه می‌داد.
بنابر‌این آنچه در نظر کفار مورد نفرت و انزجار بود، دین مسلمانان بود، نه خود آنان؛ و به عبارتی دیگر آنها نمی‌خواستند مسلمانان از بین بروند، و چنین مردمی در
دنیا نباشند، بلکه تنها می‌خواستند نور خدا را خاموش سازند، و ارکان شرک را که در حال تزلزل قرار گرفته و داشت فرو می‌ریخت، تحکیم بخشند، و مؤمنان را به کفر قبلی خود برگردانند، و این حقیقت در آیاتی چون آیات ذیل اعلام شده است:
«وَدَّ کَثیرٌ مِنْ اَهْلِ الْکِتابِ لَوْ یَرُدُّونَکُمْ مِنْ بَعْدِ ایمانِکُمْ کُفَّاراً حَسَدا».
«یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُا نُورَ اللَّهِ بِاَفْواهِهِمْ».
به این منظور، نخست این هدف را دنبال کردند که با تمام توان خود، تصمیم‌های رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را سست، و اهداف آن‌حضرت را غیر معقول جلوه دهند و یا از راه
فتنه و
نفاق و تفرقه در بین مؤمنان، این بنیان رفیع را سرنگون سازند.
بعد از نومیدی و نرسیدن به اهداف شومی که داشتند، آخرین امیدی که به زوال
دین و از بین رفتن دعوت آن بستند، این بود که به زودی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از دنیا می‌رود، و پسری هم که اهدافش را تعقیب کند ندارد و گویا آنان می‌پنداشتند دعوت دینی هم نوعی پادشاهی است که در لباس
نبوت و رسالت عرضه شده است، پس اگر او بمیرد یا کشته شود، یاد و نام و آموزه‌هایش از دل‌ها می‌رود!
بنابر‌این، دستور نهراسیدن در مقام
نهی ارشادی است، نه
مولوی، و معنایش این است، دیگر جایی برای ترسیدن شما باقی نمانده؛ و کفار چون از ریشه‌کنی اسلام ناامید شدند، دیگر به دنبال نابود کردن اسلام از اساس نیستند، چون می‌دانند که زحماتشان به هدر خواهد رفت.
خلاصه این‌که: معنای این فراز از آیه آن است که شرایط امروز به گونه‌ای است که کافران از دینتان مایوس شدند؛ یعنی به این نتیجه رسیدند که اسلام دین استواری شده و از طرف خداوند و با روش‌های گوناگون مورد پشتیبانی قرار می‌گیرد و از‌این‌رو آنان هیچ امیدی ندارند که بتوانند اصل اسلام را ریشه‌کن کرده و اثری از این دین باقی نگذارند و دوباره بت‌پرستی و کفر را ترویج دهند تا آنجا که دیگر مردم به یادشان نباشد که دینی به نام اسلام و کتابی به نام قرآن وجود داشته و تعالیمش چه بوده و دیگر فردی نتواند اظهار مسلمانی کند و...
البته با وجود این ناامیدی، بدخواهان هیچ‌گاه آرام نخواهند نشست و به دنبال راه‌کارهایی هستند که با نام اسلام، ظاهرسازی، رفتن زیر پوشش اسلام و خود را مسلمان جلوه دادن، دین را از محتوا تهی کنند.
افرادی که فاجعه
عاشورا را رقم زدند، توان ریشه‌کنی اساس اسلام را نداشتند، بلکه با نام مسلمانی و با صدای
تکبیر، بزرگ‌مردی که به دنبال اصلاح انحرافات بود را به شهادت رساندند.
امامان دیگر نیز همواره آماده بودند تا در صورت خطر ریشه‌کنی اسلام، همان اقدامی را انجام دهند که
امام حسین (علیه‌السّلام) انجام داد.
از این‌رو، آنچه در پرسش آمده، منافاتی با آیه سوم سوره مائده نخواهد داشت.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مژده قرآن در آیه ۳ سوره مائده» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۱۷.
