معنای علی در حدیث انا مدینه العلم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: صفت مشبهه،
اهل سنت.
پرسش: بعضی اهل سنت کلمه «علی» در «انا مدینه العلم وعلی بابها» را در معنای لغوی و صفت مشبهه گرفته‌اند به این معنا که: «من شهر علمم و دروازه آن باعظمت است» چه جوابی می‌توان داد؟
اگر عبارت حدیث تنها همان بود که در سؤال آمده، شاید این حدیث ابهام داشت یعنی هردو احتمال در آن ممکن بود اما
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در زمان‌های گوناگون این حدیث را به بیان‌های متفاوت بیان فرموده و گاه از عبارت‌های قبل و بعد از آن می‌توان به دست آورد که مراد از «علی» تنها
امام علی بن ابی‌طالب است.
با صرف نظر از روایت‌هایی که در منابع شیعه آمده، به چند عبارت این روایت از کتاب‌های اهل سنت بسنده می‌کنیم:
جابر بن عبدالله گوید:
«سمعت رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یوم الحدیبیه وهو آخذ بید علی یقول: هذا امیر البرره، و قاتل الفجره، منصور من نصره، مخذول من خذله (یمد بها صوته): انا مدینه العلم و علی بابها، فمن اراد البیت فلیات الباب؛
از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در
روز صلح حدیبیه (در حالی که دست علی (علیه‌السّلام) را گرفته بود) شنیدم که با صدای بلند فرمود: او امیر نیکوکاران و قاتل بدکاران است. هر که او را یاری دهد، یاری شود و هر که او را وا نهد، وا نهاده شود. من شهر علمم و علی دروازه آن است.»
«انَا مَدینَهُ العِلمِ و عَلِی بابُها، فَمَن ارادَ البابَ فَلیأتِ عَلِیا؛
من شهر دانشم و علی، دروازه آن است. آن که می‌خواهد از دروازه
[شهر] وارد شود، نزد علی برود.»
«یا عَلِی، انَا مَدینَهُ العِلمِ و انتَ البابُ، کَذَبَ مَن زَعَمَ انَّهُ یصِلُ الَی المَدینَهِ الّا مِنَ البابِ؛
ای علی! من شهر دانشم و تو دروازه آنی. آن که می‌پندارد از راهی جز این دروازه به شهر دست خواهد یافت،
دروغ گفته است.»
«عَلِی بابُ عِلمی، ومُبَینٌ لِاُمَّتی ما اُرسِلتُ بِهِ مِن بَعدی؛
علی، دروازه
دانش من است و پس از من، آنچه را بدان فرستاده شده‌ام، برای
امّت من، تبیین می‌کند.»
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «معنای علی در حدیث انا مدینه العلم» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۵/۱۰.
