• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معنای باب الحوائج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: ائمه، امام حسین (علیه‌السّلام)، حضرت علی اصغر، حاجت، امام کاظم (علیه‌السّلام)، حضرت ابوالفضل، شهدای کربلا، باب الحوائج.

پرسش: معنای «باب الحوائج» چیست و این لقب برای چه کسانی مورد استفاده قرار گرفته است؟

پاسخ: اصطلاح «باب الحوائج»، از دو کلمه‌ «باب» به معنای «مدخل»
[۱] واسطی زبیدی، سید محمد‌مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱، ص۳۱۴، محقق، مصحح، شیری، علی، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.‌    
و محل ورود و راه ورودی مکان‌ها است‌. کلمه‌ی «حوائج» از ریشه «حوج» به معنای چیزی است که انسان به آن نیاز دارد.
[۲] زمخشری، محمد بن عمر، اساس البلاغه، ص۱۴۶، بیروت، دار الصادر، چاپ اول، ۱۹۷۹م.    
در نتیجه هر چیزی که می‌تواند در برآوردن احتیاجات انسان نقش داشته باشد، می‌تواند «باب الحوائج» باشد.
امام صادق‌ (علیه‌السّلام) در همین زمینه می‌فرماید:
«برآمدن حاجت‌ها به دست خدا است، و پس از خدا، بندگان هستند که نیازمندی‌ها به دستشان برآورده می‌شود».
[۳] ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول، ص۳۶۵، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    

در همین راستا، همه پیامبران و ائمه (علیه‌السّلام) که می‌توانند در برآورده شدن خواسته‌های دنیوی، اخروی، مادی و معنوی انسان نقش داشته باشند، می‌توانند «باب الحوائج» باشند. از‌این‌رو، و در نگاه معنوی به هر فردی که بتوان با پناه‌بردن به او نیازهای معنوی و مادی خود را برآورده سازیم، باب الحوائج ما است و به همین دلیل، گویندگان و نویسندگان مختلف، بسیاری از پیشوایان و شهدای اهل‌بیت؛ مانند امام حسین (علیه‌السّلام)، حضرت ابوالفضل (علیه‌السّلام)،
[۴] محدّثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۹۳، قم، نشر معروف‌، چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
علی اصغر (علیه‌السّلام)
[۵] محدّثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۳۲۲.
و دیگر شهدای کربلا
[۶] زامل عصامی، خلیل، موسوعة عاشوراء، ص۱۰۷، بیروت، دار الرسول الاکرم‌، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.    
را با این لقب می‌خوانند؛ اما در منابع کهن این اصطلاح تنها برای امام کاظم (علیه‌السّلام) مورد استفاده قرار گرفته است.
[۷] ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۳۲۴، قم، علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.    
[۸] مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۴۸، ص۷، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق    


فهرست مندرجات

۱ - پانویس
۲ - منبع

۱. ↑ واسطی زبیدی، سید محمد‌مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱، ص۳۱۴، محقق، مصحح، شیری، علی، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.‌    
۲. ↑ زمخشری، محمد بن عمر، اساس البلاغه، ص۱۴۶، بیروت، دار الصادر، چاپ اول، ۱۹۷۹م.    
۳. ↑ ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول، ص۳۶۵، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۴. ↑ محدّثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۹۳، قم، نشر معروف‌، چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
۵. ↑ محدّثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۳۲۲.
۶. ↑ زامل عصامی، خلیل، موسوعة عاشوراء، ص۱۰۷، بیروت، دار الرسول الاکرم‌، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.    
۷. ↑ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۳۲۴، قم، علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق.    
۸. ↑ مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۴۸، ص۷، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق    


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله « مصادیق باب الحوائج »، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۴.    


رده‌های این صفحه : باب الحوائج | مباحث حدیثی | واژه شناسی
جعبه ابزار