مرجع ضمیر خزنتها در آیه ۸ سوره ملک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: جهنم،
ضمیر،
ضمیر مستتر،
آیه،
سوره ملک.
پرسش: در آیه ۸ سوره مبارکه ملک، ضمیر موجود در «خزنتها» به چه چیزی برمی‌گردد؟ آیا ممکن است به فوج برگردد؟
پاسخ اجمالی: در این آیه ضمیر «ها» در عبارت «فیها» به واژه جهنم که در آیه ۶ این سوره قرار دارد، برمی‌گردد و همچنین ضمیر «ها» در «خَزَنَتُها» ممکن نیست به کلمه فوج بر می‌گردد ؛ چون کلمه «فوج»
مذکر استو ضمیر «ها»
مؤنث؛ و این در حالی است که باید بین ضمیر و مرجع آن در تذکیر و تانیث مطابقت باشد. بررسی دیگر آیات نیز نشانگر آن است که
بهشت و جهنم دارای نگهبانان هستند نه گروه‌ها و افراد.
خدای متعال در
قرآن کریم و در توصیف حالات جهنم می‌فرماید: «تَکادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّما اُلْقِیَ فیها فَوْجٌ سَاَلَهُمْ خَزَنَتُها اَ لَمْ یَاْتِکُمْ نَذیرٌ؛
نزدیک است که از شدّت خشم متلاشی شود هرگاه گروهی در آن افکنده شوند نگهبانانش از آنها می‌پرسند: آیا شما را
[در دنیا
] بیم‌دهنده‌ای نیامد».
در این آیه، ضمیر مستتر «هی» در فعل «تکاد» به واژه جهنم که در آیه ۶ این سوره قرار دارد، برمی‌گردد؛ چرا که «جهنّم» مؤنّث مجازی است. همچنین ضمیر «ها» در عبارت «فیها» نیز به همین ترتیب می‌باشد. در
ترکیب اضافی «خَزَنَتُها» هم ضمیر «ها» به جهنم برمی‌گردد. برای این دیدگاه دو دلیل می‌توان ارائه کرد:
۱. کلمه «فوج»
مذکر است(شاهد این مدعا این آیه قرآنی است: «هذا فَوْجٌ مُقْتَحِمٌ مَعَکُم»
) و ضمیر «ها»
مؤنث؛ و این در حالی است که باید بین ضمیر و مرجع آن در تذکیر و تانیث و جمع و افراد تطابق وجود داشته باشد.
۲. بررسی دیگر آیات قرآن نشانگر آن است که
بهشت و جهنم دارای نگهبانانی هستند و هنگام ورود افراد، آنان را مورد خطاب قرار داده و با آنان سخن می‌گویند.
اما در هیچ آیه‌ای از قرآن تصریحی وجود ندارد که فوج‌ها و گروه‌هایی که در
روز قیامت محشور می‌شود، دارای خازن و یا خازن‌هایی باشند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مرجع ضمیر خزنتها در آیه ۸ سوره ملک»، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۲۳.
