مثال الهی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه:مثال الهی،خلیفة الله، ملاصدرا.
پرسش :منظور
ملاصدرا از این‌که می‌گوید انسان مثال الهی است چیست؟
پاسخ :
حکیمان بر این باورند که بین مثل و مثال تفاوت وجود دارد و در بیان فرق این دو می‌گویند:مثل شی‌ء آن است که با او در تمام ماهیّت، موافق و متحد باشد و اختلاف تنها در عوارض شخصی و فردی باشد؛ مانند زید که مثل عمرو در ماهیّت انسانیت است و تفاوت آن دو در عوارض فردی و خارج از ماهیت است؛ به همین جهت خداوند هیچ مثل و مانند ندارد:«لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْ‌ءٌ».
امّا مثال، نمونه و نشانه چیزی را گویند که با او در بعضی از جهات موافق است، نه در ماهیّت. البته مثال چند نوع است:گاهی بین مثال و شی‌ء ترتب وجود ندارد و در طول هم نیستند، چنان‌که زید در دلیری مثال شیر است، اما بین وجود زید و وجود شیر ترتب وجود ندارد. گاهی بین مثال و شی‌ء ترتب وجود دارد؛ یعنی مثال ظلّ و سایه شی‌ء است که به حسب وجود در طول آن قرار می‌گیرد و قائم به او است؛ چنان‌که وقتی می‌گوییم موجود پایین(دانی) مثال برای موجود عالی است، این‌گونه است که دانی قائم به عالی است.
حال بر اساس این‌که
انسان قابلیت مظهریت تام خداوند را دارد و انسان کامل بالفعل، بالاترین مظهر خداوند است و به تعبیر قرآن کریم انسان خلیفه خداوند است، می‌توان گفت انسان مثال خداوند نیز هست.
پایگاه اسلام کوئست
