• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قرائت شبانه قرآن برای دوری از غفلت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرائت شبانه قرآن، غفلت، تلاوت قرآن، قرآن.

پرسش: در چه روایاتی به قرائت شبانه قرآن برای دوری از غفلت سفارش شده است؟ و آیا خواندن تنها ده آیه برای رسیدن به این هدف کافی است؟

پاسخ اجمالی: درمورد تأثیر قرائت قران در پاکردن غبار غفلت از انسان روایات متعددی وارد شده است در برخی روایات خوانده ده آیه و در برخی بیشتر توصیه شده است؛ اما نکته قابل توجه در اینجا این است که تلاوت هر‌اندازه از قرآن که با دقّت، تامّل و فهم خوانده شود، می‌تواند بخشی از پرده‌های غفلت را از بین ببرد.



در آموزه‌های دینی برای این‌که انسان از خواب غفلت بیرون آید و راه مستقیم را برگزیند، راه‌های متعددی برشمرده شده است. یکی از این راه‌ها تلاوت قرآن کریم است که می‌تواند هم در روز و هم در شب باشد، اما عبادات شبانه تاثیر بیشتری دارند.


در همین راستا در روایتی از امام باقر (علیه‌السّلام) به نقل از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بیان شده:
امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود:
•««کسی که هنگام شب، سوره‌ ملک (دارای سی آیه) را بخواند، به‌اندازه کافی و با پاکیزگی قرآن را خوانده است و از غافلان نخواهد بود».
•«کسی که در یک شب، ده آیه از قرآن را بخواند، نامش در میان غافلان نگاشته نخواهد شد؛ کسی که پنجاه آیه بخواند، نامش در زمره ذاکران نوشته خواهد شد؛ کسی که صد آیه بخواند، نامش در زمره اهل قنوت خواهد بود؛ کسی که دویست آیه بخواند، نامش در میان خاشعان به ثبت خواهد رسید؛ کسی که سیصد آیه بخواند، در میان رستگاران جای خواهد گرفت؛ کسی که پانصد آیه بخواند، از مجتهدان و تلاشگران خواهد بود؛ کسی که‌ هزار آیه بخواند، برای او پاداش انفاق قطعه‌ای از طلا نوشته شود که کوچک‌ترین آنها به‌اندازه‌ی کوه احد و بزرگ‌ترین آنها به‌اندازه آنچه میان زمین و آسمان است خواهد بود».

۲.۱ - بحث سندی

آنچه در مورد سند این حدیث می‌توان گفت، ضعف سندی آن بر اساس برخی مبانی است؛ زیرا در میان راویان آن شخصی به نام «سعد بن طریف» وجود دارد که در کتاب‌های رجالی تضعیف شده، و از افراد ناشناس به شمار آمده است. اما با این وجود برخی از‌ اندیشمندان، این حدیث را قوی و صحیح می‌دانند.
با توجه به این‌که این روایت در بسیاری از کتاب‌های معتبر شیعی ذکر شده و روایات مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد و مفاد آن منافاتی با عقاید شیعی ندارد، می‌توان برای رسیدن به ثواب به آن عمل نمود.


رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «کسی که صد آیه از قرآن را بخواند، از غافلان شمرده نمی‌شود». مشابه این روایت از امام صادق‌ (علیه‌السّلام) نیز نقل شده است.


امام علی (علیه‌السّلام) فرمود: «هر کسی که شبی هفتاد آیه از قرآن بخواند، از غافلان و بی‌خبران شمرده نمی‌شود».


تمام این روایات و حتی روایتی که خواندن دست‌کم ده آیه را توصیه می‌کند قابل پذیرش است؛ زیرا تلاوت هر‌اندازه از قرآن می‌تواند بخشی از پرده‌های غفلت را از بین ببرد، اما آنچه در این‌جا توجه به آن ضروری به نظر می‌رسد؛ این است که ثواب و پاداش‌هایی که برای تلاوت قرآن به‌طور عموم، و یا سوره‌ها و آیات به صورت خاص نقل شده است، به این معنا نیست که اگر انسان آنها را فقط از رو بخواند، چنین مقام‌هایی برای او در آخرت در نظر گرفته می‌شود، اگرچه خود قرائت قرآن دارای ثواب است، امّا این روایات به قرائت و خواندنی نظر دارند که از روی دقّت، تامّل و فهم باشد.


۱. ابن‌طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص۲۵۹، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.    
۲. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۲، ص۶۱۲، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۳. مجلسی، محمد‌باقر، مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۱۲، ص۴۹۶، تهران، ‌دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۴. ابن‌غضائری، احمد بن حسین‌، الرجال، ص۶۴، محقق، مصحح، حسینی، محمد رضا، قم، دار الحدیث‌، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.    
۵. مجلسی، محمد‌تقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، ‌ج۱۳، ص۱۳۰، قم، مؤسسه فرهنگی اسلامی کوشانپور، چاپ دوم، ۱۴۰۶ق.    
۶. صدوق، محمد بن علی، معانی الاخبار، ص۴۱۰، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.    
۷. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۸۴، ص۱۱۵، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۸. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب الی الصواب، ج۱، ص۹۴، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «قرائت شبانه قرآن برای دوری از غفلت» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۹/۱۸.    






جعبه ابزار