• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فهیمه از القاب حضرت زهرا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت فاطمه، حضرت زینب، لقب، فهیمه.

پرسش: ‌ آیا «فهیمه» از القاب حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) و حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) است؟

پاسخ: واژه‌ی «فهیم» و «فهیمه» از ریشه «فهم» است؛ به کسی گفته می‌شود که زود می‌فهمد و بسیار خوش‌فهم است. این موضوع مسلّمی است که حضرت زهرا و حضرت زینب (سلام‌الله‌علیهما) دارای این ویژگی بودند، اما این لقب را در منابع معتبر روایی و تاریخی برای آنها نیافتیم.




واژه‌ی «فهیم» و «فهیمه» از ریشه «فهم» است که معنای مبالغه در فهم و دانش را می‌رساند، و به کسی گفته می‌شود که زود می‌فهمد و درک می‌کند؛
[۲] موسی، حسین یوسف‌، الافصاح‌، ج۱، ص۲۱۰، قم، مکتب الاعلام الاسلامی‌، چاپ چهارم، ۱۴۱۰ق.
و به اصطلاح بسیار خوش‌فهم است.


این موضوع مسلّمی است که ویژگی‌های ذکر شده، در مورد حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) و حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) صدق می‌کند؛ اما این لقب را در منابع معتبر روایی و تاریخی برای ایشان نیافتیم.
البته از این ویژگی برای توصیف حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) در برخی اشعار استفاده شده است:
«حکیمة فهیمة عقیلة •••••••محزونة مکروبة علیلة» (اصل این کتاب متعلق به بحرانی اصفهانی است و مطلب فوق در اضافات محقق وجود دارد)
اما مشخص است که وجود واژه‌ی «فهیمه» در یک شعر به معنای آن نیست که لزوماً «فهیمه» نام و یا لقبی برای آن حضرت باشد.


۱. واسطی زبیدی، سید مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱۷، ص۵۴۷، محقق:علی شیری، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول، ۱۴۱۴ق. ‌    
۲. موسی، حسین یوسف‌، الافصاح‌، ج۱، ص۲۱۰، قم، مکتب الاعلام الاسلامی‌، چاپ چهارم، ۱۴۱۰ق.
۳. موحد ابطحی اصفهانی، محمدباقر، عوالم العلوم و المعارف، ج۱۱، ص۹۴، قم، مؤسسة الامام المهدی، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.    



سایت اسلام کوئست، برگرفته از مقاله "فهمیه بودن حضرت فاطمه (س)"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۱۴.    






جعبه ابزار