علم و قدرت پیامبر و ائمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)،
ائمه (علیهالسّلام)،
انبیاء،
نبوت، علم مطلق، قدرت نامحدود،
پرسش: آیا پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و ائمه (علیهالسّلام) دارای علم و قدرت مطلق و نامتناهی بودند؟ و آیا این موضوع قابل اثبات است؟ زمانی که راهی برای اثبات قدرت و علم مطلق مدعی نبوت نیست. مثلا چگونه میشود فهمید او به تعداد قطرات باران یا تعداد ریگهای بیایان علم دارد؟ هر چه بگوید برای هیچ کس قابل راستی آزمایی نیست. وقتی یک مورد، قابل اثبات نباشد پس ادعای علم مطلق باطل میشود؟
پاسخ: ثبوت قدرت و علم مطلق بهویژه قدرت مطلق، برای انبیاء (علیهالسّلام) و ائمه (علیهالسّلام) مورد اختلاف اندیشمندان دینی است. اثبات هر موضوعی با روش خاص خودش صورت میگیرد. مسئله علم پیامبران از مباحث
نبوت عامه است که در مبحث صفات انبیا مطرح میشود. مباحث نبوت عامه از مباحث عقلی است؛ یعنی در آن از استدلالات عقلی استفاده میشود؛ اثبات علم مطلق برای انبیا از روش عقلی مشکل است؛ زیرا عقل فقط لزوم دانش در حیطه کاری انبیا را اثبات میکند.
اما این موضوع را از نگاه نقلی و در
نبوت خاصه نیز میتوان بررسی کرد. به این بیان که پس از اثبات نبوت یک شخص خاص، مثلاً پس از اثبات نبوت حضرت محمد (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) با دلایل عقلی، به سخن و گفتار او میتوان تمسک و استدلال کرد؛
در این صورت اثبات علم مطلق برای انبیا چندان مشکل نیست؛ زیرا:
اولاً: در
قرآن انسان خلیفه خدا معرفی شده است؛ انبیا و ائمه نیز سرآمد انسانها بوده و این ویژگی در آنها به فعلیت در آمده است؛ بنابر این میتوان گفت خداوند آنها را خلیفه و جانشین خود قرار داده و علم مطلق خود را به آنها عطا کرده است.
ثانیاً: روایاتی که بیان میدارد پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امام (علیهالسّلام) به هر چه اراده میکنند میتوانند آگاه شوند.
ثالثا: روایاتی که بیان میکند پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و امام (علیهالسّلام) معدن علوم خداوند هستند.
سدیر گوید: به
امام باقر (علیهالسّلام) گفتم: قربانت! شما چه سمتی دارید؟ امام (علیهالسّلام) فرمود: «ما خزانهدار علم خداییم، ما مترجم
وحی خداییم و ما حجت رَسا بر هرکسی هستیم که زیر آسمان و روی زمین است».
امام صادق (علیهالسّلام) میفرماید: «ما اهلبیت (علیهالسّلام) ولیّ امر (امامت و خلافت)
خدا و گنجینه علم خدا و صندوق وحی خدا هستیم».
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «علم و قدرت پیامبر و ائمه»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۵/۲۲.