علت گفتن اعوذ بالله
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اعود بالله، بسم الله.
پرسش: چرا باید «اعوذ بالله من الشیطان رجیم» را قبل از «بسم الله الرحمن الرحیم» گفت؟
پاسخ: یکی از آداب
تلاوت قرآن که در
قرآن و روایات آمده است گفتن"
اعوذ بالله من الشیطان رجیم " قبل از تلاوت قرآن است؛ حتی باید آن را قبل از "بسم الله الرحمن الرحیم " گفت؛ به این دلیل که "
بسم الله الرحمن الرحیم "جزء قرآن است. البته این پناه بردن نباید محدود به لفظ و سخن باشد؛ بلکه باید در اعماق
روح و جان نفوذ کند و در تمام مدت تلاوت این حالت حفظ شود.
در
اسلام همه چیز نیاز به برنامه دارد ـ مخصوصاً بهره‌گیری از کتاب بزرگی همچون قرآن ـ به همین دلیل در خود قرآن برای تلاوت و بهره‌گیری از این آیات
آداب و شرایطی بیان شده است که عبارت است از:
تماس گرفتن با خطوط قرآن باید توأم با
طهارت و
وضو باشد. قرآن می‌فرماید:قرآن را جز پاکان لمس نمی‌کنند."
این تعبیر ممکن است هم اشاره به پاکیزگی ظاهری باشد و هم اشاره به اینکه درک مفاهیم و محتوای این آیات تنها برای کسانی میسر است که از
رذایل اخلاقی پاک‌اند؛ یعنی انسان باید از صفات زشتی که بر دیده
حقیقت بین او پرده می‌افکند، دور باشد تا از مشاهده جمال
حق و حقایق قرآن محروم نگردد.
قرآن را باید به‌صورت"
ترتیل " تلاوت کرد؛ یعنی شمرده، و توأم با
تفکر .
به هنگام آغاز تلاوت قرآن باید از شیطان
رجیم و رانده شده درگاه حق، به خدا پناه برد؛ چنان‌که در آیات فوق خواندیم،"هنگامی که قرآن می‌خوانی، از شر شیطان مطرود، به خدا پناه بر!
در روایتی از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ می‌خوانیم که در پاسخ این سؤال که چگونه این دستور را عمل کنیم؟ و چه بگوییم؟ فرمود: بگو:"
استعیذ بالسمیع العلیم من الشیطان الرجیم".
و در
روایت دیگری می‌خوانیم که امام به هنگام تلاوت
سوره حمد فرمود:"
اعوذ باللَّه السمیع العلیم من الشیطان الرجیم، و اعوذ باللَّه ان یحضرون "؛ یعنی:" به خداوند شنوا و دانا از
شیطان رجیم پناه می‌برم و هم به او پناه می‌برم از اینکه نزد من حضور یابند"!
اما اینکه در هنگام تلاوت قرآن، گفتن "
اعوذ بالله من الشیطان رجیم " باید قبل از "
بسم الله الرحمن الرحیم "باشد، به این دلیل است که "
بسم الله الرحمن الرحیم "جزء قرآن است؛ از‌این‌رو باید قبل از ورود به متن
قرآن باشد.
همچنین در روایتی آمده است که اولین چیزی که
جبرئیل درباره قرآن به
پیامبر اکرم (ص) گفت این بود:ای
محمد بگو:"
أَسْتَعِیذُ بِالسَّمِیعِ الْعَلِیمِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ "؛ سپس گفت بگو:"
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ ".
البته این پناه بردن نباید محدود به لفظ و سخن باشد؛ بلکه باید در اعماق
روح و جان نفوذ کند؛ به‌گونه‌ای که
انسان هنگام تلاوت قرآن از خوهای شیطانی جدا گردد و به صفات الهی نزدیک شود، تا موانع فهم کلام
حق از محیط
فکر او برخیزد و جمال دلارای حقیقت را به‌درستی ببیند.
بنابراین پناه بردن به خدا از
شیطان هم در آغاز تلاوت قرآن لازم است و هم در تمام مدت تلاوت هرچند به
زبان نباشد.
پایگاه اسلام کوئیست.
