زرتشت از نگاه اسلام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه:زرتشت، اسلام
پرسش: دین زرتشت از دیدگاه اسلام چه جایگاهی دارد؟آیا
دین زردشت- یا همان زرتشت- دینی راستین و الهی و درستی است؟آیا زردشت واقعا
پیامبر خدا بوده است ؟
پاسخ:
از تاریخ
ادیان الهی و برخی
روایات اسلامی به دست می‌آید: زرتشت از ادیان الهی و این دین منسوب به زرتشت می باشد.
زرتشت پیامبری از پیامبران الهی است، اگر چه محل و تاریخ تولد وی روشن نمی باشد. این ابهام تا حدی است که عده‌ای ظهور او را در قرن یازدهم قبل از میلاد و برخی در قرن ششم یا هفتم ذکر کرده‌اند .
در مورد محل تولد او نیز، برخی محققان او را آذربایجانی و عده‌ای او را اهل خوارزم و بلخ می‌دانند.
(مولون)زادگان او را سیستان و (تاین بى)ظهور زرتشت را در حوزه
بین النهرین و بالأخره بعضی او را اهل شهر ری می‌دانند.
اما با همه اختلاف عجیبی که در تاریخ و محل ظهور و تولد او وجود دارد، چند نکته را از لحاظ تاریخی، می‌توان قطعی تلقی نمود:
۱- زرتشت پیامبری از انبیای الهی و از سرزمین ایران باستان بوده است.
۲- او دارای کتاب آسمانی بوده و کتابش از بین رفت، با تکیه بر خاطرات و اذهان و به اصطلاح آن چه که در سینه اشخاص بود، مطالبی جمع آوری شد و به نام کتاب مقدس تکثیر گشت.
۳- زرتشت به دست قوم خویش کشته شد.
جهت شفاف تر شدن مطلب در چند روایت زیر دقت نمایید.
در برخی روایات می‌خوانیم: مشرکان
مکه از
پیامبر(ص) تقاضا کردند از آن‌ها جزیه بگیرد و اجازه بت پرستی به آن‌ها بدهد. پیامبر فرمود: من جز از اهل کتاب جزیه نمی گیرم. آن‌ها در پاسخ گفتند: چگونه چنین می‌گویی در حالی که از
مجوس منطقه هجر، جزیه گرفته‌ای؟ پیامبر فرمود:
مجوس پیامبر و
کتاب آسمانی داشتند، پیامبرشان را به قتل رساندند و کتاب او را آتش زدند.
اصبغ بن نباته می‌گوید: وقتی
علی(ع) بر فراز منبر فرمود: از من سؤال کنید، پیش از آن که مرا نیابید.
اشعث بن قیس (منافق معروف ) برخاست و گفت: ای امیرمؤمنان ! چگونه از مجوس جزیه گرفته می‌شود، در حالی که کتاب آسمانی بر آن‌ها نازل نشده و پیامبری نداشته‌اند؟ فرمود: خداوند کتابی بر آن‌ها نازل کرد و پیامبری مبعوث نمود.
بر اساس روایتی از
امام زین العابدین (ع) پیامبر فرمود: با مجوسی‌ها طبق سنت
اهل کتاب رفتار نمایید.
مرحوم علامه طباطبایی می‌فرماید: «مراد از مجوس قوم معروفى هستند که به زرتشت گرویده‌اند. این لفظ درقرآن یک بار به کار رفته است، در قرآن
مجوس در صف و در ردیف اهل کتاب، یعنى یهود و نصارا و در برابر مشرکان قرار گرفته‌اند. بنابراین از این آیه استفاده می‌شود. زرتشتی ها، پیروان پیامبر الهی بودند، امّا همانند سایر ادیان، دین آن‌ها منسوخ و کتاب آسمانی آن‌ها تحریف شد.
آنچه امروز به نام «اوستا» و از زرتشت در دست پیروان او وجود دارد، تنها بخشی از آن کتاب است که مورد تحریف قرار گرفته، از جاهای پراکنده به دست آمده است و اعتبار آن قطعی نیست.
۱ـ وجود گرایش چندگانه پرستی به دلیل نبود یک نگرش خالص و درست.
این مذهب، مذهب دوگانه پرستی است؛ مذهب «اهورا» و «اهریمن»؛ «خیر» و «شرّ». هر که و هر چه خوب باشد، جز «سپنتامئی نو» و اهورا است اما اگر بد باشد، جزء «انگرمئی نو» و اهریمن است. این هر دو همواره در حال نبردند.
البته نویسندگان جدید زردشتی که می‌بینند ذهن امروز جهان، توحید را می‌ستاید و می‌پرستد، تلاش می‌کنند از آن چهره توحیدی بسازند.
۲ـ نبود بنیانگذاری که به گونه‌ای سرخوشانه و دلکش، روحیه شور و شوق ببخشد.
۳ـ تعداد کمِ رهبران تبلیغی پس از بنیانگذار.
۴ـ نبود تاریخی هر گونه تحرک و دینامیسم در این دین.
۵ـ گرایش به سمت تشریفات حقوقی، رسمی و کلیشه‌ای:
در آیین زردشتی، مقام موبدی (رهبر دینی) موروثی است. موبدزاده، چه بد و چه خوب، جانشین پدر می‌شد. فقط کافی بود مقداری قوانین و حرکات و رسومی را بیاموزد و شناخت دین لازم نبود! در این آیین هر طبقه‌ای خدای خویش را دارد و روحانیون خدای روحانی...
۶ـ ناتوانی از درک هر گونه ارزش، در برابر قبول رنج.
۷ـ رضایت آسانمندانه به «خوب» به جای تلاش مترقیانه در جهت «بهترین».
۸ـ نکوهش و انتساب ساده همه شرور به یک شیطان ابتدایی.
۹ـ وجود یک مبنای ناهماهنگ و غیر مکفی برای خوش‌بینی تحسین برانگیز این دین.
۱۰ـ تکیه انحصاری بیش از حدّ بر جنبه الهامی و مکاشفه‌ای برای پیروزی نهایی خود.
۱۱ـ داشتن عقاید خرافی و غیر منطقی، مانند: موش صحرایی، روزی هزار ضربه، بر «اهورمزدا» وارد می‌کند! کسی که سگ آبی را بکشد یا زخمی نماید، باید ده هزار پشه و هزار مگس را بکشد و اسلحه یک لشکر را بدهد! کسی که نزدیک لاشه آدم و سگ برود، باید بدن خود را با ادرار گاو نر و آب طاهر بشوید و...
در ضمن می توانید برای مطالعه بیش تر به کتاب « خدمات متقابل اسلام و ایران » ص ۱۵۲- ۲۷۲، نوشته شهید مطهری و نیز کتاب « زرتشت ، حکومت ، مزدیسنا » نوشته مهندس جلال الدین آشتیانی و نیز کتاب « زرتشتیان باورها و آداب دینی »اثر مری بویس مراجعه کنید.
۴.المیزان، ترجمه فارسی، ج ۱۴ ،ص ۵۳۲ـ ۵۳۷ ، دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین ، قم ، ۱۳۷۴ ش( با تلخیص).
۵
سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
