رابطه میان عمل و پاداش
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عمل،
عقل،
پاداش،
عقاب،
اجر،
قرآن کریم، بما یعملون، بما قدّمت ایدیهم.
پرسش: در قرآن کریم بارها بر ارتباط موجود میان «پاداش و عمل نیک» و نیز «مجازات و رفتار ناپسند» با استفاده از واژگان کلیدی «بما» و با عباراتی مانند «بما قدّمت ایدیهم»، «بما یعملون» و... پرداخته شده است. دلیل این همه
تاکید چیست؟
پاسخ اجمالی: در این‌گونه از آیات قرآن رابطه بین عمل و جزای آن، یک رابطه حقیقی می‌باشد؛ یعنی حقیقت پاداش و عقاب در آخرت، همان عملی است که انسان در دنیا انجام داده است و نشان می‌دهد جزاء در مقابل عمل نیست بلکه جزاء خود عمل و حقیقت وجودی آن است. البته عقل بشری از درک چگونگی این رابطه عاجز است؛ همان‌گونه که از درک حقیقت آخرت ناتوان است.
آیات زیادی از قرآن، به مسئله پاداش و جزاء در
آخرت پرداخته و آن‌را حاصل اعمال و اقدامات هر فرد در
دنیا معرفی کرده است. زبان اکثر این آیات به‌گونه‌ای است که اشاره به وجود یک رابطه حقیقی بین عمل شخص در دنیا و نتیجه آن در آخرت دارد؛ مانند «جَزاءً بِما کانُوا یَعْمَلُونَ»،
«اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ»،
«بِما قَدَّمَت اَیدیکُم»
و «بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ».
در این نوشتار به توضیح دو عبارت پرداخته می‌شود.
• «بِما قَدَّمَت اَیدیکُم»؛ یعنی عذاب به خاطر اعمالی است که از پیش برای خود فرستادید و اگر اعمال را به «ایدی؛ دست‌ها» نسبت داده، برای این است که بیشتر اعمال به‌وسیله دست انجام می‌گیرد و از باب
تغلیب، انجام هر کاری به دست نسبت داده شده است.
• «بما کُنتُم تَعمَلون»؛ یعنی یگانه سبب سکونت در
بهشت و جوار قرب
رحمت الهی، همانا
ایمان و التزام به اعمال صالح است که از این طریق انسان‌ها کمالات و فضایل به‌دست آورده و به مقامی از انسانیت نائل می‌شوند.
در این‌گونه از آیات قرآن رابطه بین عمل و جزای آن، یک رابطه حقیقی می‌باشد؛ یعنی حقیقت پاداش و عقاب در آخرت، همان عملی است که انسان در دنیا انجام داده است و نشان می‌دهد جزاء در مقابل عمل نیست بلکه خود عمل و حقیقت وجودی آن است. البته عقل بشری از درک چگونگی این رابطه عاجز است؛ همان‌گونه که از درک حقیقت آخرت ناتوان است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «رابطه میان عمل و پاداش»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۳/۱۷.
