دیدار خدا با دل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خداوند متعال،
قلب،
امام علی (علیه‌السلام).
پرسش: مقصود از دیدار خداوند متعال به وسیله قلب که در احادیث آمده، چیست؟ و آیا نمی‌توان گفت که به همان دلیل که دیدن خدا از راه
چشم، غیر ممکن است، از راه قلب هم دیدار او ممکن نیست؟
دیدار خداوند متعال با دیده دل، دو معنا دارد که یکی ممتنع و دیگری ممکن است:
معنای نخست دیدار قلبی، این است که قلب انسان به ذات مقدّس حضرت حق (عز‌و‌جل) احاطه پیدا کند و او را با دیده دل، ادراک نماید. این نوع دیدار قلبی در مورد خداوند متعال، هم‌چون دیدار حسّی محال است؛ زیرا محدود، نمی‌تواند بر نامحدود احاطه پیدا کند و در این زمینه، تفاوتی میان دیده قلب و دیده حس نیست، چنان که امام علی (علیه‌السلام) می فرماید:
«لا تُحیطُ بِهِ الاَبصارُ وَالقُلوبُ؛
دیده‌ها و دل‌ها به او احاطه نمی‌یابند.»
نیز ایشان فرموده است:
«عَظُمَ ان تَثبُتَ رُبوبِیَّتُهُ بِاِحاطَةِ قَلبٍ او بَصَرٍ؛
[خداوند متعال
] بزرگ‌تر از آن است که ربوبیتش به فهم و احاطه دل و دیده ثابت شود.»
دیگر معنای دیدار قلبی، عبارت است از نوعی تجربه درونی که با کشف حجاب‌های ظلمانی و نورانی و
تجلّی انوار جلال و جمال حضرت حق، برای
سالک حاصل می‌شود که
معرفت شهودی نامیده می‌شود و هر‌گونه توضیحی در این زمینه برای کسانی که قلبشان محجوب است، همانندِ تعریف زیبایی برای نابیناست.
آنان که توفیق این دیدار را داشته و به معرفت شهودیِ حضرت حق دست یافته‌اند، با جملاتی مانند «تجلّی خدا بر دل»، «دیدنِ انوار عظمت الهی»، و «اتّصال به معدن عظمت»، دورنمایی از احساس درونی خود را برای دیگران بیان کرده‌اند؛ ولی حقیقت این است که مفهوم واقعی این جملات نیز برای دل‌های محجوب، غیر قابل درک است.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «دیدار خدا با دل» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۳/۲۱.
