حشویه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خداوند،
صفات خداوند، حشویه،
امامیه.
پرسش: اعتقادات حشویه در مورد
تشبیه چیست؟
حَشویّه، که گروهی از
اهل سنّت هستند به تشبیه اعتقاد دارند و بر آن‌اند که خدای پاک، همانند آفریدگانش است.
اشعری، از
محمّد بن عیسی، از
مُضَر و
اَحمس و
احمد هجیمی گزارش می‌کند که آنان، لمس کردن خدا و دست دادن با خدا را ممکن می‌دانند و برآن‌اند که
مسلمانان خالص، در
دنیا و
آخرت، آن‌گاه که در ریاضت و تلاش به درجه اخلاص و یگانگی کامل با خدا رسیده‌اند، خدا را در آغوش می‌گیرند.
کعبی از یکی از حشویه نقل می‌کند که وی، دیدن خدا و دیدار با او و دیدار او با آنها را در دنیا ممکن می‌داند.
از
داوود جواری نقل شده است که گفت: مرا معاف بدارید از این که برای خدا، فرج و محاسن در نظر بگیرم؛ امّا درباره غیر از این دو، از من پرسش کنید. نیز گفته است که خدای مورد پرستش او،
جسم و
گوشت و
خون است و دارای‌اندام‌ها و اعضایی چون دست و پا و سر و زبان و دو چشم و دو گوش است و با وجود این، خدا جسمی است نه هم‌چون اجسام دیگر؛ گوشتی است نه هم‌چون گوشت‌های دیگر؛ خونی است نه هم‌چون خون‌های دیگر، و همین‌طور است دیگر
صفات خدا، و
خدا، همانند هیچ یک از آفریدگان نیست و چیزی همانند او نیست.
و از او نقل شده که گفت: خدا، از بالا تا سینه، توخالی است و مابقی او به هم فشرده و محکم است و گیسوی مشکی و موی فِرفِری دارد.
و صفاتی هم‌چون استوا، صورت، دو دست، جنب، آمدن، رسیدن، بالا بودن و جز آن را که در
قرآن آمده است، باید بر طبق ظواهرشان
تفسیر کرد؛ یعنی به‌همان معنایی که در مورد اجسام به‌کار می‌رود.
اشعری نیز ویژگی‌های آفریدگان خدا را به او نسبت می‌دهد و بر آن است که خدا، پا و دست و چشم دارد؛ امّا او به این صفات، قید «بدون چگونگی» را اضافه کرده است.
در برابر این نظریات،
امامیه برآن‌اند که خدا در هیچ یک از صفاتش همانند آفریدگانش نیست. بر‌این‌اساس، آنها با مراجعه به شیوه‌های سخن در
زبان عربی و احادیث
اهل بیت (علیهم‌السلام)، آیات و احادیثی را که ظاهرشان تشبیه است، به‌معنای درست و حقیقی تفسیر می‌کنند.
برای مثال، دست در زبان عربی به معنای توانایی به‌کار می‌رود و اهل بیت (علیهم‌السّلام) «
دست خدا» را به معنای نیرو و توانایی خدا تفسیر می‌کنند.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «اعتقاد حشویه به تشبیه» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۲.
