جلوگیری امام علی از نبرد با ناکثین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی (علیه‌السّلام)،
ناکثین،
جنگ جمل.
پرسش: آیا امام علی (علیه‌السّلام) برای جلوگیری از نبرد با ناکثین تلاشی کرد؟
پاسخ اجمالی: صعصعة بن صوحان را به‌همراه نامه‌ای بسوی
سران ناکثین فرستاد تا آنها را از عاقبت رفتارشان برحذر دارد و وقتی تلاش صعصعه بن صوحان بی‌نتیجه ماند خودش با سران لشکر جمل گفتگو کرد و در نهایت یارانش را به خویشتن‌داری سفارش کرده و از شروع جنگ نهی می‌کرد.
هنگامی که امیرمؤمنان با سپاه خود از
ذو قار حرکت کرد، صعصعة بن صوحان را به سوی
طلحه،
زبیر و
عایشه فرستاد و با او نامه‌ای بود که در آن، از فتنه انگیزی آنان سخن رفته بود و رفتار کینه جویانه و مزوّرانه آنان را نسبت به
عثمان بن حنیف، گوشزد می‌کرد و آنها را از عاقبت رفتارشان برحذر می‌داشت. صعصعه بازگشت و چنین گزارش داد: گروهی را دیدم که جز پیکار با تو، چیزی نمی‌خواهند.
نیروهای دو طرف، برای پیکار آماده شدند، در حالی که امام علی (علیه‌السّلام) یارانش را از شروع پیکار، منع می‌کرد و در آغاز، تلاش داشت که فتنه جویان را از جنگ، باز دارد.
گفتگوهای امام (علیه‌السّلام) با سران لشکر جمل و سپاهیان آن، قابل توجّه است. او تمام سعی خود را در راه حفظ آرامش و جلوگیری از برافروخته شدن آتش جنگ به کار گرفت. از‌این‌رو، نامه‌هایی به سران لشکر نوشت و آنان را بر به وجود نیامدن درگیری برانگیخت.سپس نمایندگانش را برای گفتگو نزد آنان فرستاد و چون تلاش‌هایش بی‌نتیجه ماند، خودش نزد آنان رفت.
امام علی (علیه‌السّلام) در این نامه‌ها و گفتگوها، از شخصیت خود، پرده برداشت و بزرگی منزلت خویش را روشن ساخت و از مسائل پیشین (که شعله‌های جنگ از آنها افروخته شده بود) نقاب برکشید و بار دیگر از کشته شدن
عثمان و چگونگی آن، با دقّت تمام، سخن گفت و از ابعاد آن حادثه پرده برداشت و راه چنگ زدن به بهانه‌های سست را بر فتنه انگیزان بست.
وقتی هم که این روشنگری‌ها را بی‌نتیجه یافت و هر دو گروه برای پیکار مهیّا شدند، یارانش را به خویشتن‌داری و حفظ آرامش، سفارش نمود و فرمود: «شتاب مکنید تا نزد آنان عذری داشته باشم».
سپس به سوی آنان رفت و بر آنان احتجاج کرد؛ ولی پاسخی دریافت نکرد.
پس از این همه،
ابن‌عبّاس را برای بارِ دوم، جهت آخرین گفتگو به سوی آنان فرستاد تا شاید آنان را از جنگ باز دارد تا خون
مسلمانان ریخته نشود؛ ولی بر گوش‌های آنان مُهر زده شده بود و به سخن فرستاده امام (علیه‌السّلام) گوش ندادند، چنان‌که پیش از آن نیز چنین کرده بودند. در این کار، بیشترین نقش را عایشه و
عبد اللّه بن زبیر بازی کردند.
سایت حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «جلوگیری امام علی از نبرد با ناکثین» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۹/۱۱.
