تقلید در عقاید از منظر عقل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عقل،
اصول عقاید، اعتقادات.
پرسش: آیا عقل،
تقلید در اعتقادات را جایز می‌داند؟
عقل به هیچ روی، تقلید در اصول و مبانی عقیدتی را جایز نمی‌شمرد؛ زیرا اصول اعتقادی می‌باید یقینی باشند و تقلید، علمآور نیست.
این‌که اصول عقاید می‌باید یقینی باشند، تردیدپذیر نیست؛ چراکه عقیده، مبنا و پایه رفتار است و عقل به هیچ روی،
اجازه نمی‌دهد که انسان فعالیت‌های فردی و اجتماعی‌اش را بر عقایدی بنیان نهد که خود، درستی و واقعیتش را نمی‌داند.
اما این‌که تقلید، علمآور نیست، امری روشن است؛ چرا که اگر تقلید، علمآور بود، می‌باید تمام مکتب‌ها و ادیان گوناگون در
جهان (آنچه وجود دارد و آنچه از میان رفته است) علمی، درست و مطابق با واقعیت باشند.
آری، تقلید، علمآور نیست و نهایت، آن‌که: مقلّد، خیال می‌کند آگاه است. از این‌رو، او در دنیای خیال، آگاه است، نه در دنیای واقعیت. به سخن دیگر، مقلّد، دانای خیالی است، نه دانای واقعی. تمامی پیروان ادیان مختلف، عقیده خود را درست و خالی از خطا می‌انگارند و چنین برایشان به وهم در می‌آید که تنها، عقاید آنان درست و همراه با واقعیت است و این
تخیّل را آگاهیِ یقینی به شمار می‌آورند.
اگر پیروان ادیان در عقاید خود می‌اندیشیدند و
موانع معرفت را از چشمان و عقل خود دور می‌ساختند و تحقیق را جایگزین تقلید می‌کردند، هر گونه اختلافی، از میان مکتب‌های اعتقادی در جامعه بشر برچیده می‌شد و همگان به نظری مشترک و دینی یگانه، دست می‌یافتند.
از این‌رو، اختلاف، تنها در جایی است که دانش‌خیالی، جایگزین علم شود و با وجود دانش حقیقی، زمینه‌ای برای اختلاف نخواهد بود.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «تقلید در عقاید از منظر عقل» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۳/۱۶.
