• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر حروف مقطعه در سوره‌ شوری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: سوره‌ شوری، امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)،

پرسش: تفسیر حروف مقطعه «حم‌ عسق» در چه درجه اعتبار‌اند؟

پاسخ اجمالی: تفسیرهای گوناگون در‌باره حروف مقطعه سوره‌ شوری بیان شده است که اکثراً فاقد سند معتبر یا اساساً بدون سند هستند.



در مورد حروف مقطعه «حم عسق» در سوره‌ شوری، تفاسیر و روایاتی وجود دارد که بیشتر آنها یا بدون سند بوده و یا سند معتبری برای آن وجود ندارد و یا اساساً تفسیری نیست که به معصومان (علیه‌السّلام) منسوب باشد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

۱.۱ - روایت امام باقر

امام باقر (علیه‌السّلام): آیه «حم عسق»، (دو حرف «ع» و «س») به عدد سن امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) اشاره دارد و حرف «ق» به کوهی از زمرد سبز که بر دنیا حاکم است و سبز بودن رنگ آسمان به دلیل همین کوه است، اشاره دارد و علم تمام اشیاء در «عسق» است.

۱.۲ - روایت امام صادق

امام صادق (علیه‌السّلام): «...معنای آیه‌ «عسق» الْحَلِیمُ‌ الْمُثِیبُ‌ الْعَالِمُ‌ السَّمِیعُ‌ الْقَادِرُ الْقَوِیُّ...» است.


•برخی می‌گویند: حروف «حم عسق» حروفی است که هر کدام اشاره به یکی از حوادث آینده دارد، حرف «حاء» اشاره به «حرب و جنگ» و حرف «م» اشاره به «تحویل ملک (از یک قوم به قوم دیگری است)» و حرف «عین» اشاره به «عدو و دشمنی» است که شکست خواهد خورد، حرف «سین» اشاره به گرفتاری مردم به سال‌های قحطی مانند سال‌هایی است که حضرت یوسف (علیه‌السّلام) پیش‌بینی کرده بود، و حرف «قاف» اشاره به قدرت الهی است.
•حرف «ع» به عدل و «سین» به معنای «سیکون، به زودی» (و اشاره به سال‌هایی است که عذاب واقع خواهد شد) و «قاف» اشاره به قذف و مسخ است (که در آخر الزمان و خروج سفیانی و اصحابش رخ می‌دهد و مصادف با آن، حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) در مکه معظمه ظهور خواهد فرمود).
[۵] بروجردی، سید محمد‌ابراهیم، تفسیر جامع، ج۶، ص۱۸۷، تهران، صدر، چاپ ششم، ۱۳۶۶ش.

•حرف «ح» به «حلم»، «م» به «مجد و بزرگی»، «ع» به علم، «س» به سنا (نور) و «ق» به قدرت خدا اشاره دارد.
•برخی معتقدند که «عسق» اسمی از اسماء قرآن است.
در پایان باید گفت که حتی اگر برخی از این گزارش‌ها صحیح نیز باشند، به معنای رمزگشایی کامل از این حروف مقطعه نبوده و شاید تنها بیان یک رمز از رموز کامل آن باشند.


۱. شوری/سوره۴۲، آیه۱ - ۲.    
۲. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ‌ ج۲، ص۲۶۸، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    
۳. شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص۲۲، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۳۹، مقدمه، بلاغی‌، محمد جواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.    
۵. بروجردی، سید محمد‌ابراهیم، تفسیر جامع، ج۶، ص۱۸۷، تهران، صدر، چاپ ششم، ۱۳۶۶ش.
۶. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، ج۱۷، ص۱۰۰، تحقیق، یاحقی، محمد جعفر، ناصح، محمد مهدی، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۴۰۸ق.    
۷. ثعلبی نیشابوری، احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج۸، ص۳۰۲، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۳۹.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تفسیر حروف مقطعه در سوره‌ شوری» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۳.    






جعبه ابزار