• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعداد شرکت کنندگان در جنگ صفین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: جنگ صفین، امام علی (علیه‌السّلام)، معاویه.

پرسش: شرکت کنندگان در جنگ صفین چه تعداد بود؟

پاسخ اجمالی: رقم‌های متفاوتی درباره سپاه امام علی (علیه‌السّلام) و معاویه ذکره شده است. ولی بنابر قول مشهور لشکر امام علی (علیه‌السّلام) ۹۰هزار نفر و لشکر معاویه هشتاد و سه هزار نفر بوده‌اند.



رقم‌های متفاوتی درباره سپاه امام علی (علیه‌السّلام) و معاویه ذکره شده است. شاید اختلاف رقم‌ها بدان برگردد که برخی از تاریخ‌نویسان، تنها عدد رزمندگان را گزارش کرده‌اند و برخی شمار خدمت‌گزاران و بردگان را هم بدان افزوده‌اند و گروهِ دیگری تمام همراهان سپاه، یعنی زنان و کودکان و گروه‌های پشتیبان (آورندگان آذوقه) را نیز بر آن افزوده‌اند.
متون تاریخی اشاره دارند که سپاه امام علی (علیه‌السّلام) به یکصد و بیست هزار یا یکصد و پنجاه هزار یا ۹۵ هزار یا بیش از یکصد هزار یا بیش از پنجاه هزار نفر می‌رسید (با اختلافی که میان آنها وجود دارد)؛ لیکن رای مشهور آن است که تعداد سپاه امام (علیه‌السّلام) نود هزار نفر بود.
[۷] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸۴.



همچنین گزارش‌های تاریخی درباره تعداد لشکریان معاویه، میان شصت هزار، هفتاد هزار ۸۳ هزار، نود هزار، یکصد هزار، یکصد و بیست هزار و یکصد و سی هزار نفر متفاوت است؛ لیکن گزارش‌هایی که تصریح می‌کند تعداد آنان ۸۵ هزار تن بود، مشهورتر است.
[۱۸] مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸.



۱. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۱۴.    
۲. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۳۰۴، عن صفوان بن عمرو.    
۳. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۲۹۰.    
۴. ابن‌عبد ربه‌اندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۵، ص۸۵.    
۵. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۲۹۰.    
۶. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۲.    
۷. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸۴.
۸. ابن‌اعثم کوفی، احمد، الفتوح، ج۲، ص۵۴۴.    
۹. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۱۴.    
۱۰. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۳۰۴ عن صفوان بن عمرو.    
۱۱. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۲.    
۱۲. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الامامه و السیاسه، ج۱، ص۱۲۳.    
۱۳. ابن‌اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، ج۲، ص۵۳۸.    
۱۴. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۱۴.    
۱۵. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۲، ص۳۲۲.    
۱۶. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۳، ص۴۱۴.    
۱۷. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۲۹۰.    
۱۸. مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ج۲، ص۳۸.
۱۹. ابن‌عبد ربه‌اندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۳، ص۳۳۲ وفیه «بضع وثمانون الفا».    



سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «تعداد شرکت کنندگان در جنگ صفین» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۶/۵.    






جعبه ابزار