• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

به کار رفتن فعل جمع امکثوا برای همسر حضرت موسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت موسی (علیه‌السّلام)، شعیب (علیه‌السّلام)، فعل جمع.

پرسش: چرا حضرت موسی (علیه‌السّلام) هنگام خطاب به همسرش از فعل جمع مذکر «امکثوا» استفاده نمود؟

پاسخ اجمالی: مفسران در علت آوردن لفظ جمع (امکثوا) می‌گویند؛ به غیر از همسر، همراه حضرت موسی افراد دیگری نیز بوده‌اند و به همین دلیل از واژه جمع استفاده شده است. گاهی نیز از باب احترام به فرد از افعال جمع استفاده می‌شود چنان‌که در زبان محاوره به یک فرد گفته می‌شود شما این‌جا بمانید.



هنگامی که مدت قرارداد حضرت موسی (علیه‌السّلام) با شعیب (علیه‌السّلام) در «مدین» پایان یافت، همسر و فرزند و همچنین گوسفندان خود را برداشت و از مدین به سوی مصر رهسپار شد؛ شبی تاریک و ظلمانی بود؛ راه را گم کرد؛ گوسفندان او در بیابان متفرق شدند؛ می‌خواست آتشی بیفروزد تا در آن شب سرد، خود و فرزندانش گرم شوند، اما به وسیله آتش‌زنه آتش روشن نشد؛ در این بین همسر باردارش دچار درد وضع حمل شد؛ در این هنگام بود که شعله‌ای از دور به چشمش خورد، به محض دیدن این شعله به خانواده‌اش گفت توقف کوتاهی کنید که من آتشی دیدم، بروم‌ اندکی از آن برای شما بیاورم و یا راه را به وسیله آتش یا کسانی که آن‌جا هستند پیدا کنم: «اِذْ رَای‌ ناراً فَقالَ لِاَهْلِهِ امْکُثُوا اِنِّی آنَسْتُ ناراً لَعَلِّی آتیکُمْ مِنْها بِقَبَسٍ اَوْ اَجِدُ عَلَی النَّارِ هُدیً؛ آن‌گاه که آتشی دید و به خانواده خود گفت: درنگ کنید، که من از دور آتشی می‌بینم، شاید برایتان قبسی بیاورم یا در روشنایی آن راهی بیابم.»


مفسران در علت آوردن لفظ جمع (امکثوا) می‌گویند؛ به غیر از همسر، همراه حضرت موسی افراد دیگری (خادم و فرزند) نیز بوده‌اند، و به همین دلیل از واژه جمع استفاده شده است.
در نهایت حتی اگر معتقد باشیم که برای موسی (علیه‌السّلام) همراهی جز همسرش نبوده، باز هم به کار بردن جمع در این‌جا اشکالی ندارد؛ زیرا برای احترام به فرد، گاهی از افعال جمع استفاده می‌شود چنان‌که در زبان محاوره به یک فرد گفته می‌شود شما این‌جا بمانید.


۱. طه/سوره۲۰، آیه۱۰.    
۲. ر.ک:طباطبائی، سید محمد‌حسین‌، المیزان فی تفسیر القرآن، المیزان، ج۱۶، ص۳۱.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۷۳، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.    
۴. ابن عجیبه، احمد بن محمد، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، ج۳، ص۳۷۷، زکی، حسن عباس، قاهره، ۱۴۱۹ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «به کار رفتن فعل جمع امکثوا برای همسر حضرت موسی»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۱۲.    






جعبه ابزار