• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بسم اللّه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: همزه، بسم الله.
پرسش: چرا هنگام خواندن کلمه بسم الله همزه (اسم) حذف می‌شود؟
پاسخ:



همزه در «بسم» وصل است؛ و در ادبیات عرب این همزه اگر در وسط کلام قرار گیرد خوانده نمی‌شود؛ اما نوشته می‌شود، به‌خلاف همزه قطع که خوانده و نوشته می‌شود.
گفتنی است که در کلمه «بسم» استثنائاً علاوه بر این‌که آن را تلفظ نمی‌کنند، در کتابت نیز نمی‌نویسند و در علت آن چند دیدگاه وجود دارد، به دلیل:




۲.۱ - ۱. دلیل اول

فراوانی استعمال همزه وصل .

۲.۲ - ۲. دلیل دوم

جدا نبودن باء از «بسم».

۲.۳ - ۳. دلیل سوم

نبودن همزه جزو کلمه «بسم».
[۱] نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد، اعراب القرآن، ج ۱، ص ۱۴، منشورات محمد علی بیضون، دار الکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۱ ق.


۲.۴ - ۴. دلیل چهارم

این‌که اصل «بسم»، سِم یا سُم بوده، و همزه‌ای حذف نشده، و به این شعر استناد شده است: «بسم الذی فی کلّ سورة سمه»؛
[۲] شاعر: أبوزید الأنصاری البصری النحوی، در جنگ احد شهید شد و یکی از شش نفری است که قرآن را در زمان رسول خدا ـ صلی الله‌علیه‌وآله ـ جمع آوری کردند. ر.ک: امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، ج ۴، ص ۱۲، دار التعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ ق.
یعنی، بسمی که در ابتدای هر سوره است، از سِم یا سُم گرفته شده است و با اضافه شدن باء در اول آن «بِسم» شد. بنابراین نظریه، همزه‌ای از اول نبوده تا حذف شود.
[۳] نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد، اعراب القرآن، ج ۱، ص ۱۴، منشورات محمد علی بیضون، دار الکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۱ ق.



۱. نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد، اعراب القرآن، ج ۱، ص ۱۴، منشورات محمد علی بیضون، دار الکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۱ ق.
۲. شاعر: أبوزید الأنصاری البصری النحوی، در جنگ احد شهید شد و یکی از شش نفری است که قرآن را در زمان رسول خدا ـ صلی الله‌علیه‌وآله ـ جمع آوری کردند. ر.ک: امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، ج ۴، ص ۱۲، دار التعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ ق.
۳. نحاس، ابوجعفر احمد بن محمد، اعراب القرآن، ج ۱، ص ۱۴، منشورات محمد علی بیضون، دار الکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۱ ق.



پایگاه اسلام کوئیست.    


رده‌های این صفحه : شیوه ادبی قرآن | قرآن شناسی




جعبه ابزار