بالذات و بالعرض
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: بالذات، بالعرض
پرسش: منظور از «بالذات» و «بالعرض» چیست؟
پاسخ: «بالذات» این است که چیزی خودش حقیقتا صفتی را دارا باشد. اما «بالعرض» بدین معنا است که مثلا (الف) خودش حقیقتا متصف به صفتی نباشد، بلکه در اثر ارتباط و
اتحاد با (ب) که به این
صفت متصف است، این صفت را برای (الف) نیز در نظر میگیرند.
منظور از «بالذات» این است که چیزی خودش حقیقتا صفتی را دارا باشد. اما «بالعرض» بدین معنا است که مثلا (الف) خودش حقیقتا متصف به صفتی نباشد، بلکه در اثر ارتباط و اتحاد با (ب) که به این صفت متصف است، این صفت را برای (الف) نیز در نظر میگیرند.
مثال معروف که البته با مقداری تسامح همراه است؛ این است که اگر کسی در
کشتی نشسته یا خوابیده است و کشتی در حال
حرکت است، در این جا کشتی «بالذات» حرکت دارد، اما فرد نشسته یا خوابیده در آن «بالعرض» متصف به حرکت میشود؛ و گفته میشود حرکت برای کشتی «بالذات» بوده و برای شخص خوابیده در آن «بالعرض» است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «بالذات و بالعرض»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۷.