ارواح سیدالشهدا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ارواح، زیارت عاشورا،
شهدا،
امام حسین علیه‌السلام، کربلا.
پرسش: منظور از
ارواح در
زیارت عاشورا «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللَّهِ وَ عَلَی الْاَرْواحِ الَّتی حَلَّتْ بِفِنائکَ» چه کسانی هستند؟ چون در ترجمه آمده «کسانی که به آستانت فرود آمدند». آیا منظور کسانی هستند که به زیارت امام می‌آیند؟ یا کسانی که در
کربلا کنار
قبر ایشان خاک شده‌اند؟ یا کسانی که در وجود حسین فانی شدند و جانشان را در راه
امام فدا کردند (یاران امام حسین علیه‌السلام)؟
پاسخ:
منظور از «ارواح التی حلت بفنائک»، شهدایی هستند که همراه سیدالشهدا علیه‌السلام، در سرزمین کربلا به
شهادت رسیدند؛ دلیل این مطلب چند نکته است:
معمولاً به زائران و کسانی که در قید
حیات هستند، ارواح گفته نمی‌شود.
این
زیارت خطابی است از ناحیه زائر و معمولاً خطاب‌کننده و مخاطب یکی نیستند.
در هیچ‌یک از زیارت‌امه‌هایی که برای امام حسین ـ علیه‌السلام ـ نقل شده است، به‌طور مشخص
سلام بر زائران ندارد.
زیارت عاشورا قبل از
دفن کسانی که الآن مدفون در کربلا هستند، وارد شده است؛ بنابراین مراد از «ارواح» تمام کسانی که در آنجا مدفون هستند، نیست.
از قرائن موجود در این زیارت‌نامه، می‌توان فهمید که مراد از ارواح مورد سلام، همان شهدای همراه سیدالشهدا در سرزمین کربلا هستند. همانند این‌که در یک جای دیگر به‌طور مشخص بر کسانی سلام داده شده که همراه امام بوده‌اند: "السلام علی الحسین و علی علِیّ بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین"؛ به علاوه محتوای کلی زیارت عاشورا سلام بر سیدالشهدا، فرزندان و
یاران او، اعلام دوستی و وفاداری نسبت به آن حضرت و بیان بیزاری از دشمنان ایشان است.
در نقل دیگری از زیارت عاشورا آمده است: السلام علیک و علی الارواح التی حلّت بفنائک و اناخت بساحتک و جاهدت فی الله معک و شرت نفسها ابتغاء مرضات الله فیک؛
در این فقره اوصافی همانند مجاهدت در راه خدا با سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ و شهادت در راه رضای خدا همراه با سیدالشهدا پس از وصفِ در آستان سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ ( حلول و اناخه) بودن، آمده است که از آن فهمیده می‌شود
" ارواح" به‌طور مشخص همان شهدای همراه
سیدالشهدا هستند.
در زیارت عاشورای غیر معروفه
چنین آمده است:"السلام علیک یا ابا عبد الله الحسین و علی من ساعدک و عاونک و واساک بنفسه و بذل مهجته فی الذّب عنک... السلام علیک یا مولای و علیهم و علی روحک و علی ارواحهم و علی تربتک و علی تربتهم السلام علیک یابن سید العالمین و علی المستشهدین معک". از این عبارت به روشنی فهمیده می شود که مراد از ارواح همان
شهدای همراه سیدالشهدا هستند.
در زیارت‌نامه‌های دیگر برای سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ پس از زیارت بر امام حسین ـ علیه‌السلام ـ و
علی‌اکبر ـ علیه‌السلام ـ وارد شده است که رو به سوی
شهدای کربلا کنید و این زیارت را بخوانید و حال این‌که در هیچ‌یک از زیارت‌نامه‌های گوناگون بر سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ ندارد که
سلام بر زائران یا تمام مدفونین در آنجا کنید.
در نتیجه از مجموع زیارت عاشورا و دیگر زیارت‌های سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ می‌شود به بیان قاطع گفت که مراد از
ارواح مورد سلام در زیارت عاشورا، همان شهدای همراه سیدالشهدا هستند.
پایگاه اسلام کوئست.
