• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آخرین وصیت حضرت خضر به حضرت موسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت خضر (علیه‌السّلام)، حضرت موسی (علیه‌السّلام)، توصیه، سفارش، وصیت.

پرسش: آخرین توصیه حضرت خضر (علیه‌السّلام) به حضرت موسی (علیه‌السّلام) در مورد چه چیزهایی بود؟

پاسخ: آخرین توصیه حضرت خضر (علیه‌السّلام) به حضرت موسی (علیه‌السّلام) در مورد سرزنش نکردن گنه‌کار، دوری از لجبازی و کاری که سوی به حال انسان ندارد و... بود.



ابتدا شاید این پرسش مطرح شود که آیا برای موسی (علیه‌السّلام) که پیامبر اولوالعزم بود شایسته است که از خضر (علیه‌السّلام) درخواست موعظه نماید؟ در پاسخ باید گفت که پذیرش سخن حق از هر کسی باشد، مورد سفارش آموزه‌های دینی است و امام علی (علیه‌السّلام) در همین زمینه می‌فرماید که: حکمت را از هر آن‌که برایت می‌آورد، بگیر و به [شخصیت‌] گوینده نگاه نکن.
علاوه بر آن‌که بر اساس آیات قرآن، خضر (علیه‌السّلام) انسانی عادی نبود؛ بلکه از بندگان ویژه خدا بود که علم الهی داشت. «وَعَلَّمْناهُ مِنْ لَدُنَّا عِلْماً». ازاین‌رو هیچ اشکال ندارد که موسی (علیه‌السّلام) از خضر (علیه‌السّلام) دانش بیاموزد.


اما در ارتباط با آنچه در پرسش آمده باید گفت؛ در روایات و برخی منابع اخلاقی به وصیت‌های خضر (علیه‌السّلام) به موسی (علیه‌السّلام) اشاره شده است و با توجه به آیه «هذا فِراقُ بَینی‌ وَ بَینِک‌» احتمال زیادی وجود دارد که این نصایح، هنگام جدایی آن دو ارائه شده باشد:
امام سجاد (علیه‌السّلام): «آخرین سفارش خضر (علیه‌السّلام) به موسی (علیه‌السّلام) آن بود که هیچ‌کس را به دلیل گناهی سرزنش نکن! محبوب‌ترین کار نزد خداوند سه چیز است: میانه‌روی در زمان توانگری، گذشت در حال قدرت و مدارا کردن با بندگان خدا. هر کسی که در دنیا با دیگران مدارا کند، خدا نیز در روز قیامت با او مدارا خواهد کرد و سرآمد حکمت، ترس از خدا است».
امام باقر (علیه‌السّلام): «موسی (علیه‌السّلام) هنگام خداحافظی با خضر (علیه‌السّلام) از ایشان خواست تا وی را موعظه‌ای کند. خضر (علیه‌السّلام) گفت: با چیزی (خدایی) همراه باش که اگر همراهش باشی ضرری به تو نخواهد رسید، همان‌گونه که همراهی با غیر او سودی را متوجه تو نخواهد کرد. از لجبازی بپرهیز و دنبال کاری که نیاز به آن نداری نرو و بدون دلیل نخند! ‌ای پسر عمران! دیگری را به گناهش سرزنش نکن؛ اما بر خطای خویشتن گریه کن».
مشابه این روایت از امام صادق‌ (علیه‌السّلام) نیز نقل شده است با این تفاوت که در فراز پایانی آن آمده است: «گناهان خود را به یاد آور؛ اما از لغزش‌های مردم چشم‌ بپوش» .
در روایتی دیگر این نصایح از خضر (علیه‌السّلام) خطاب به موسی (علیه‌السّلام) نقل شده است: «سود برسان، نه ضرر! خوش‌رو باش، نه عصبانی! از لجبازی بپرهیز و دنبال کاری نرو که نیازی به آن نداری».


۱. تمیمی آمدی، عبد‌الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم‌، ص۵۸، محقق، مصحح، درایتی، مصطفی، قم، دفتر تبلیغات، چاپ اول، ۱۳۶۶ش.    
۲. کهف/سوره۱۸، آیه۶۵.    
۳. ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «تعلّم موسی از خضر».    
۴. ر.ک:سایت ویکی پرسش، مقاله «قرآن و داستان حضرت خضر و حضرت موسی ».    
۵. ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «نافرمانی موسی از خضر».    
۶. شهید‌ثانی، زین‌الدین بن علی، منیة المرید، ص۱۴۰، محقق، مصحح، مختاری، رضا، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۷. کهف/سوره۱۸، آیه۷۸.    
۸. شیخ صدوق، خصال، ج۱، ص۱۱۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    
۹. مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۷۵، ص۴۴۹، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۱۰. شیخ صدوق، امالی، ص۴۰۱.    
۱۱. قطب‌الدین راوندی، سعید، قصص الانبیاء، ص۳۹۵، محقق، مصحح، عرفانیان یزدی، غلامرضا، مشهد، مرکز پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.    
۱۲. ابن عساکر، علی بن حسن‌، تاریخ مدینة دمشق‌، ج۱۶، ص۴۱۶، محقق، شیری، علی، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «آخرین وصیت حضرت خضر به حضرت موسی»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۲۳.    






جعبه ابزار