کعبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: کعبه، مکعب،
حضرت ابراهیم علیه‌السلام.
پرسش: دلیل مکعبی بودن ساختمان
کعبه چیست؟
پاسخ:
حضرت
ابراهیم ـ علیه‌السلام ـ به دستور
خداوند خانه کعبه را ساخته است؛ ازاین‌رو نمی‌توان علت خاصی برای ساختن آن به شکل مکعب پیدا کرد؛ اما در روایتی به شرح زیر حکمتی معنوی برای آن بیان شده است:
از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ سؤال شد: برای چه کعبه،
کعبه نامیده شده است؟ آن حضرت فرمود: «زیرا چهارگوش می‌باشد». سؤال‌کننده پرسید:برای چه چهارگوش می‌باشد؟ امام ـ علیه‌السلام ـ فرمود: «زیرا محاذی و برابر بیت‌المعمور
است و آن چهارگوش می‌باشد». سائل پرسید: برای چه بیت‌المعمور چهار گوش است؟
امام علیه‌السلام: «زیرا محاذی عرش است و آن چهارگوش می‌باشد». محضر مبارکش عرض شد: چرا عرش مربع است؟ آن حضرت فرمود: «زیرا کلماتی که
اسلام بر آن بنا شده چهار تاست و آنها عبارتند از: «سبحان‌اللَّه و الحمد‌للَّه و لا اله الّا اللَّه و اللَّه اکبر».
محمدتقی مجلسی (ره) در شرح این
روایت و ارتباط این چهار کلمه شریف با چهارگوش خانه کعبه، چنین می‌گوید:
بیت‌المعمور مربع است؛ زیرا برابر
عرش است که مربع می‌باشد و چرا عرش مربع است؛ زیرا کلماتی که بنای اسلام بر آن نهاده شده، چهار کلمه است که به آن «تسبیحات اربعه» گویند.
ممکن است مراد از عرش در این
روایت، علم باشد و بنای
علوم و
معارف حقیقی الهی بر این چهار کلمه بناگزاری شده است؛ به این بیان:
یعنی این‌که
ذات مقدس الهی منزه از آن است که جسم باشد، یا از قبیل جواهر ممکن الوجود باشد، یا در جهت و یا مکان باشد، یا دیدنی باشد، یا حلول کند در غیر خود، یا متحد با غیر شود. صفات او بزرگ‌تر از صفات ممکنات است و صفات او جدای از ذات نیست، بلکه صفات او عین ذات او است و منزه است از ظلم و از هر چه لایق
ذات اقدس او نیست.
به معنای این است که جمیع ستایش‌ها و سپاس‌ها مخصوص ذات اوست. پس لازم است که جمیع کمالات نیز مخصوص ذات او باشد و چنین ذاتی شایسته پرستش است.
یعنی خدا، واجب الوجودی است که مستجمع جمیع کمالات و در ذات و صفات یگانه است و او را شبیهی و نظیری از مادیات و مجردات نیست.
و با الله اکبر معارف الهی و
خداشناسی تمام و کامل می‌شود؛ زیرا بیان عظمت اوست به مرتبه‌ای که
عقل های عقلا از
معرفت ذات و صفات او عاجزند و نهایت معرفت آن است که بدانند ممکن نیست به ذات اقدس
واجب او برسند. و هر رکنی از ارکان کعبه حقیقی که ذات اقدس او است، مشتمل است بر کلمه‌ای از این کلمات. پس وقتی بنده روی دل خود را در عبادات متوجه آن
کعبه کند، بداند که معرفت کامل آن ذات ممتنع است و رو به این ارکان اعتقادی نموده او را
عبادت کند که اگر به این نحو نداند، عبادت او نکرده است؛ بلکه ساخته خیالی خود را
بندگی کرده است.
پایگاه اسلام کوئست.
