معنای ولایت در آیه ولایت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: آیه ولایت،
ولایت،
امامت، امام علی.
پرسش: معنای «
ولی» در آیه ولایت چیست؟
«اِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَوٰةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکَوٰةَ وَ هُمْ رَاکِعُون؛
همانا ولی شما، تنها
خدا و
پیامبر اوست و کسانی که
ایمان آوردهاند؛ همان کسانی که
نماز بر پای میدارند و در حال
رکوع،
زکات میدهند.»
کلمه «ولی»، در لغت به سه معنا بهکار رفته است:
الف ـ اولیٰ به تصرّف؛ کسی که بر دیگری ولایت دارد، نه تنها میتواند در کارهای مربوط به او نظر بدهد، بلکه اختیار دارد در امور او تصرّف کند.
ب ـ
ناصر و مددکار؛ وقتی گفته شود: «کسی، ولی فلان شخص است»، یعنی یار و مددکار اوست.
ج ـ محب و دوست؛ کسی که ولی شخص دیگری است، یعنی علاقهمند بدوست و به آن شخص،
محبّت میکند.
منظور از «ولی» در آیه، همان معنای اوّل است، یعنی
امیر مؤمنان (علیهالسّلام) مانند
خدا و
رسول (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) میتواند در باره امور مردم، دخالت، تصرّف و تصمیمگیری کرده، بر آنان حکومت کند. دلیل این ادّعا، آن است که اوّلاً معنای دوم و سوم با مفهوم
حصر در
آیه، سازگار نیست؛ زیرا دلیلی ندارد که
قرآن کریم، تأکید کند تنها برخی از مؤمنان، دوستدار یا یاور شما هستند؛ امّا دیگر مؤمنان واقعی که در رکوع زکات ندادهاند، دوست و یاور شما نیستند. ثانیاً در صورتی که معنای آیه، تأکید بر لزوم دوستی و یاری افراد خاصّی از مؤمنان باشد، این آیه با آیات و روایاتی که تأکید دارند همه
اهل ایمان، دوست و یاور یکدیگرند و همه با هم برادرند و باید با هم
تعاون داشته باشند، مانند (وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِیاءُ بَعْضٍ)
و (اِنَّمَا ٱلْمُؤْمِنُونَ اِخْوَةٌ)
تنافی دارد.
حدیثنت، برگرفته از مقاله «معنای ولایت در آیه ولایت» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۵/۹.