معراجذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلید واژه: معنای معراج، اولین معراج، زمان اولین معراج.
پرسش: معراج پیامبر اعظم صلی الله و علیه و آله در چه زمانی واقع گردید؟
پاسخ: معراج برای پیامبر مکرر واقع شده است. اولین معراج، قبل از هجرت در شهر مکه و از مسجد الحرام واقع شده است.


معنای معراج

[ویرایش]

سیر در عوالم هستی، برخورد با اسرار، و اطلاع و احاطه کامل بر حقایق عوالم امکانیه را معراج گویند.

معراج معجزه نبوت

[ویرایش]

و به دلالت آیات مبارکه سوره اسری و سوره نجم، معراج پیامبر اکرم یکی از اعجاز نبوت آن حضرت می‌باشد، و مکرر برای آن حضرت واقع شد.

اولین معراج پیامبر

[ویرایش]

اولین معراج آن حضرت چند سال پس از بعثت و نبوت آن حضرت واقع شده که قبل از هجرت در شهر مکه و از مسجد الحرام بوده است.

زمان اولین معراج

[ویرایش]

درباره وقت معراج اختلاف جزئی میان علمای اسلام وجود دارد. برخی سه سال قبل از هجرت وقوع معراج را گزارش نموده‌اند و برخی یکسال قبل از هجرت
[۱] ابن اثیر الکامل، بیروت، دار صادر، ۱۳۹۹، ج۲، ص۵۱.
که به احتمال قوی قول دوم ارجح می‌باشد.

اعتقاد به معراج

[ویرایش]

در مسئله معراج نبوی آن چه بسیار مهم است، اعتقاد به معراج است چنان که امام صادق ـ علیه السلام ـ می‌فرماید: لیس من شیعتنا من انکر اربعة اشیاء: المعراج و المساله فی القبر، و خلق الجنة و النار و الشفاعه.
[۲] علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۶، ص۲۲۳.    

و منقول است از امام رضا ـ علیه السلام ـ: من کذب بالمعراج فقد کذب رسول الله.
[۳] بحارالانوار، ج۱۸، ص۳۱۲.    


علت اختلاف در زمان اولین معراج

[ویرایش]

چون بحث از زمان معراج بحثی صرفاً تاریخی است و در بحث های تاریخی هماهنگی سخن و وحدت نظر یا وجود ندارد یا بسیار اندک است، به ویژه در موضوعاتی که از تحقیق عمیق برخوردار نبوده و به گستردگی کاویده نشده است زمان و مکان معراج بحثهایی است که در چنین وضعی قرار دارد. و دستخوش اختلاف و تعدد آراء گردیده، تا آن جا که در این باره بیش از ده قول مطرح گردیده است.

آرای علما در مورد زمان اولین معراج

[ویرایش]

برخی یک سال پیش از بعثت را ادعا کرده‌اند.
[۴] فخر رازی، تفسیر کبیر، ج۲۰، ص۱۴۶، و تفسیرکشاف، ج۲، ص۶۴۶.

زهری پنج سال پس از بعثت را قبول کرده‌ است.
[۵] مسلم، صحیح، ج۲، ص۲۰۹.

ابن اسحق یک قول نقل کرده است و زمان آن را موقع آشکار کردن دعوت به اسلام از طرف پیامبر دانسته است.
[۶] صحیح، ج۲، ص۲۱۰.
[۷] ابن هشام، سیره، ج۲، ص۳۷.

یعقوبی پیش از مرگ ابوطالب را زمان معراج دانسته است.
[۸] یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۶.

براساس روایتی از امام امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ سال سوم بعثت زمان معراج تعیین شده است.
[۹] بحارالانوار، ج۱۸.
[۱۰] آملی، جعفر مرتضی، الصحیح من السیره، ج۱، ص۲۷۱.
[۱۱] المیزان، ج۱۳، ص۳۱.    

استاد سبحانی براساس استناد به قول ابن هشام و ابن اسحاق سال دهم بعثت را قطعی دانسته است.
[۱۲] سبحانی، فروغ ابدیت، ج۱، ص۳۸۴ - ۳۸۵.

اما برخی از مورخان ۱۸ ماه پیش از هجرت
[۱۳] سیرة الحلبیه ج۱، ص۲۷۸.
و برخی ۱۶ ماه پیش از هجرت
[۱۴] ادیب بهروز، محسن، معراج از دیدگاه قرآن و روایات، تهران، سازمان تبلیغات، چ اول، ۷۴، ص۶۴.
و برخی یکسال دانسته اند.
مرحوم شیخ عباس قمی وقوع معراج نبوی را قبل از هجرت در مکه دانسته که یا در شب هفدهم ماه رمضان یا بیست و یکم ماه رمضان ۶ ماه پیش از هجرت و یا در ماه ربیع‌الاول دو سال بعد از بعثت دانسته است.
[۱۵] قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، هجرت، چ دوم، ۱۴۰۹، ج۱، ص۱۰۹.

هاشم معروف الحسینی می‌نویسد: معراج نبوی شب شنبه ۱۷ ماه رمضان سال ۱۳ بعثت واقع شده اگر چه اختلاف زیادی در کیفیت وقوع و تاریخ آن بین مسلمین وجود دارد.
[۱۶] هاشم معروف الحسینی، سیرة المصطفی، بیروت، دارالقلم، چ سوم، ۱۹۸۱م، ص۲۳۷.

درنتیجه باید گفت که معراج در سال های اخیر بعثت قبل از هجرت در ماه رمضان واقع شده است و از نظر شیعه مهم اعتقاد و التزام به معراج است و زمان وقوع آن چندان مهم نیست بلکه مضامین بلند معراج و آن چه را که پیامبر اکرم از حقایق و اسرار هستی کشف کرده مهم است.

پانویس

[ویرایش]
 
۱. ↑ ابن اثیر الکامل، بیروت، دار صادر، ۱۳۹۹، ج۲، ص۵۱.
۲. ↑ علامه مجلسی، بحارالانوار، ج۶، ص۲۲۳.    
۳. ↑ بحارالانوار، ج۱۸، ص۳۱۲.    
۴. ↑ فخر رازی، تفسیر کبیر، ج۲۰، ص۱۴۶، و تفسیرکشاف، ج۲، ص۶۴۶.
۵. ↑ مسلم، صحیح، ج۲، ص۲۰۹.
۶. ↑ صحیح، ج۲، ص۲۱۰.
۷. ↑ ابن هشام، سیره، ج۲، ص۳۷.
۸. ↑ یعقوبی، تاریخ، ج۲، ص۲۶.
۹. ↑ بحارالانوار، ج۱۸.
۱۰. ↑ آملی، جعفر مرتضی، الصحیح من السیره، ج۱، ص۲۷۱.
۱۱. ↑ المیزان، ج۱۳، ص۳۱.    
۱۲. ↑ سبحانی، فروغ ابدیت، ج۱، ص۳۸۴ - ۳۸۵.
۱۳. ↑ سیرة الحلبیه ج۱، ص۲۷۸.
۱۴. ↑ ادیب بهروز، محسن، معراج از دیدگاه قرآن و روایات، تهران، سازمان تبلیغات، چ اول، ۷۴، ص۶۴.
۱۵. ↑ قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، هجرت، چ دوم، ۱۴۰۹، ج۱، ص۱۰۹.
۱۶. ↑ هاشم معروف الحسینی، سیرة المصطفی، بیروت، دارالقلم، چ سوم، ۱۹۸۱م، ص۲۳۷.


منبع

[ویرایش]

اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : تاریخ اسلام | سیره پیامبر | معراج
جعبه ابزار
جعبه‌ابزار