• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مدرسه تفسیر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: تفسیر .
پرسش: نخستین مدرسه تفسیر در کجا پدید آمد؟
پاسخ:


اولین مفسر قرآن کریم، شخص پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بود.

وظیفه‌ اساسی آن حضرت، تفسیر معانی آیات قرآن کریم به صورت روشن و گویاست.
[۱] نحل (۱۶)، آیه ۴۴. «وَ أَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَینِ‌َّ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُون»؛ و ما این ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم، تا آنچه به سوی مردم نازل شده است برای آنها روشن سازی و شاید اندیشه کنند    
تا در اختیار مردم قرار داده و به آنها بیاموزد که راه صحیح چیست.

پیامبر گرامی اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به دو شیوه‌ی عمومی و خصوصی تعلیم تفسیر می‌فرمودند.
[۲] علوی مهر، حسین، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ص ۳۳،‌ مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۳۸۴ ش.‌


ولی پایگاه و مدرسه خاصی احداث و بنا نکردند و تمام قرآن نیز برای عموم مردم توسط پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ تفسیر نشده است؛ زیرا نه عمر شریف آن حضرت، به این امر کفاف کرد و نه جامعه‌ نوپای اسلامی نیازی داشت و نه سطح افکار عمومی چنان بود که از دقایق آیات، بتوان برای عموم مردم، پرده برداشت.
[۳] شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۸، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.


در عهد صحابه نیز تفسیر قرآن فقط در حد نقل احادیث و سنت پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بود.
[۴] شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۸، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.


اما در عهد تابعین تعداد زیادی از علما ی بزرگ در صحنه‌ی دانش اسلامی ظاهر شدند و در بسیاری از مسائل دین از جمله موضوعات قرآنی به اجتهاد پرداخته‌اند.
[۵] شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۹، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.


نخستین مدرسه‌ای که اجتهاد و اعمال نظر برای استنباط معانی قرآن را آغاز کرد، مدرسه مکه بود که پایه‌های محکم آن را صحابی گران‌قدر، شاگرد موفق امیرمؤمنان ـ علیه‌السلام ـ عبداللّه بن عباس بنا نهاد و پس از آن، مدرسه کوفه بود که به دست عبداللّه بن مسعود تأسیس شد.

اما مدرسه مکه چندان دوام نیافت و یک سال پس از وفات ابن عباس ، رو به افول نهاد و پرورش یافتگان آن مدرسه متفرق شدند و به اطراف و اکناف از جمله خراسان، مصر، شام و دیگر سرزمین‌ها رفتند؛ در همین حال، مدرسه کوفه رو به شکوفایی می‌نهاد و با گذشت زمان شهرت و فعالیت آن فزونی می‌یافت.
[۶] معرفت، محمدهادی، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج ۱، ص ۴۳۵، الجامعة الرضویه للعلوم الاسلامیة، مشهد، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.



۱. ↑ نحل (۱۶)، آیه ۴۴. «وَ أَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَینِ‌َّ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُون»؛ و ما این ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم، تا آنچه به سوی مردم نازل شده است برای آنها روشن سازی و شاید اندیشه کنند    
۲. ↑ علوی مهر، حسین، آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران، ص ۳۳،‌ مرکز جهانی علوم اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۳۸۴ ش.‌
۳. ↑ شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۸، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.
۴. ↑ شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۸، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.
۵. ↑ شاهرودی‌، عبد الوهاب، ارغنون آسمانی، جستاری در قرآن، عرفان و تفاسیر عرفانی‌، ص ۹۹، کتاب مبین‌، رشت، چاپ اول، ۱۳۸۳ ش.
۶. ↑ معرفت، محمدهادی، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، ج ۱، ص ۴۳۵، الجامعة الرضویه للعلوم الاسلامیة، مشهد، چاپ اول، ۱۴۱۸ ق.


پایگاه اسلام کوئیست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر | روش های تفسیری | قرآن شناسی
جعبه ابزار