• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فتح فدک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فدک، خیبر، پیامبر خدا، انفال.

پرسش: فدک چگونه فتح شد؟

پاسخ اجمالی: برای پایان دادن به فتنه انگیزی یهودیان خیبر دژهای خیبر توسط سپاه اسلام در سال هفتم هجری فتح شد. اهالی فدک با پیامبر صلح کردند و باغ‌های فدک بدون درگیری به دست مسلمان افتاد و در نتیجه طبق حکم انفال جزء اموال پیامبر قرار گرفت.



به دنبال فتنه آفرینی یهودیان، پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در ماه صفر سال هفتم هجری دژهای خیبر را تسخیر کرد.
[۱] ر.ک: ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰.
پس از آن و با روی آوردن سپاه اسلام به سوی فدک، ساکنان آن دیار به رهبری نون بن یوشع، ضمن درخواست صلح از سپاه اسلام، تقاضا کردند تا با آنان همانند اهالی خیبر رفتار کنند.یعنی در مقابل نیمی از اموال و زمین‌های فدک به آنان اجازه دهند در سرزمین خود باقی بمانند. پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نیز خواسته ایشان را پذیرفت.
[۴] ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۸۰۰.


۱.۱ - حکم انفال

از آنجا که این سرزمین بدون جنگ و خون‌ریزی به دست آن حضرت افتاد، بر اساس آیات ششم و هفتم سوره حشر و آیه نخست سوره انفال فدک از اموالی شد که تنها در اختیار پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قرار می‌گرفت
[۸] ر.ک: جصاص، احمد بن علی، احکام‌القرآن، ج۳، ص۹۶.
[۹] بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل، ج۵، ص۵۶.
و مسلمانان سهمی از آن نداشتند.
[۱۰] ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰.


۱.۲ - دیدگاه ابن‌هشام

ابن‌هشام می‌نویسد:
«فکانت فدک لرسول اللّه (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، خالصة لانّه لم یوجَف علیها بخیلٍ و لا رِکابٍ؛
[۱۳] ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰
فدک از آنِ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود؛ چون برای تصرف آن هیچ اسب و شتری [برای جنگ] دوانده نشده بود.»
حاکم اسلامی می‌تواند اموالی را که از این طریق در اختیار ولیّ و حاکم مسلمانان قرار می‌گیرد، آن‌گونه که خود صلاح می‌داند در آنها تصرف کند. این در حالی است که هیچ‌کدام از مخالفان، مالکیت و اختیار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را بر فدک انکار نکرده‌اند.


۱. ر.ک: ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰.
۲. طبری، ابن‌جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۳۰۲.    
۳. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۷۰۶.    
۴. ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۸۰۰.
۵. طبری، ابن‌جریر، تاریخ الطبری، ج۲، ص۳۰۲.    
۶. حشر/سوره۵۹، آیه۶.    
۷. انفال/سوره۸، آیه۱.    
۸. ر.ک: جصاص، احمد بن علی، احکام‌القرآن، ج۳، ص۹۶.
۹. بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل، ج۵، ص۵۶.
۱۰. ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰.
۱۱. طبری، ابن‌جریر، تاریخ طبری، ج۲، ص۳۰۳.    
۱۲. یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۲۳۸.    
۱۳. ابن‌هشام حمیری، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۳، ص۷۹۱-۸۰۰



سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «فتح فدک» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۳/۲۳.    


رده‌های این صفحه : تاریخ معصومان | فدک | مباحث تاریخی




جعبه ابزار