عظیم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن، حدیث،
صفات الهی.
پرسش: صفت عظیم خداوند در لغت،
قرآن و
حدیث به چه معناست؟
صفت «عظیم (سِتُرگ)»، فعیل به معنای فاعل از مادّه «عظم» است و بر سترگی و نیرومندی دلالت دارد و عظمت، یعنی سترگی.
در قرآن کریم، نام «عظیم» در کنار نام «علی»، دو بار وارد شده و با نام «
ربّ»، سه بار و با نام «
اللّه»، یک بار بهکار رفته است. اطلاق نام عظیم بر خدا در آیات و احادیث، به دو وجه تفسیر پذیر است:
در این تفسیر، مقصود از عظیم بودن خدا، عظمتی است که در شأن اوست، نه عظیم بودن در درازا و پهنا و ژرفا که در شأن اجسام است. عظیم بودن خدا، به این معناست که خداوند، دارای کمالات مطلق و نامحدود است، به نحوی که قوای ذهنی انسان از احاطه بر کُنه و حقیقت آن، ناتوان است.
امام علی (علیهالسلام) فرموده است: «سترگی خدای سبحان را بهاندازه خِرد خود،اندازه مکن، که از هلاک شدگان خواهی بود».
ابن اثیر میگوید: در نامهای خدا، عظیم، کسی است که قدر او فراتر رفته و از حدود خردها والاتر و برتر شده است تا آن جا که احاطه به کُنه و حقیقت او تصوّر پذیر نیست. سترگی، بهعنوان یکی از ویژگیهای اجسام، دارا بودن بزرگی، درازا، پهنا و ژرفاست و
خدای متعال، از آن، برتر و بالاتر است.
در این تفسیر، منظور از عظیم بودن خدا آن است که خداوند متعال، آفریدگار جهان سترگ است. از
امام صادق (علیهالسّلام) نقل شده است که: «گفتیم: او نیرومند است، به دلیل
[
آفرینش
]
آفریدگان نیرومند، و این سان است گفتار ما: سترگ و بزرگ».
حدیثنت، برگرفته از مقاله «عظیم» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۸.