خداوند واحد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خداوند واحد،
وحدانیت، غیر متناهی بودن.
پرسش: در
نهج البلاغه امام علی ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: «واحد لا بعدد»، اما در
دعا ی ۲۷
صحیفه سجادیه آمده است: «لک ـ یا الهی ـ وحدانیه العدد»، این تفاوت به چه دلیل است؟
پاسخ:
جمله‌ای که از
امام علی ـ علیه‌السلام ـ نقل شده است که آن حضرت فرمود:
خداوند واحد عددی نیست (واحد لا بعدد)،
مطلبی است که حکیمان و اهل
معرفت نیز بدان معترف‌اند و می‌گویند: خداوند حقیقت
واحد غیر متناهی است که محال است به‌واسطه عدد شمارش گردد؛ زیرا شمارش شدن چیزی، بیانگر محدودیت، کثرت و منفصل بودن از دیگران است. به بیان دیگر، شی‌ء تا محدود نباشد، قابل شمارش نیست. بنابراین درباره خداوند متعال نمی‌توان گفت واحد عددی است.
اما این جمله
امام سجاد ـ علیه‌السلام ـ که در دعای صحیفه سجادیه فرموده است: خدایا فقط برای تو واحد عددی است (لک یا الاهی وحدانیة العدد)
، منافات با آن سخن امام علی ـ علیه‌السلام ـ ندارد؛ بلکه منظور امام سجاد ـ علیه‌السلام ـ نیز همان سخن امام
علی ـ علیه‌السلام ـ است؛ زیرا در این جمله وحدانیت عددی را منحصر در خداوند دانسته؛ یعنی تو اله یکتایی. به عبارت دیگر، معنای این جمله این است که خدایا فقط برای تو عددی
یگانه است؛ در این صورت معنای این جمله همان
وحدت حقه است که چیزی در مقابل آن نیست. البته در تعبیرات برخی از حکیمان گاهی واحد عددی به خداوند نسبت داده شده است که منظور از آن تعین وجودی است، نه واحد عددی که مستلزم محدودیت وجود تقابلی با موجودات دیگر باشد.
البته توضیحات دیگری نیز از سوی اندیشمندان اسلامی در مورد این جمله امام
سجاد ـ علیه‌السلام ـ بیان شده است.
پایگاه اسلام کوئست.
