حیّ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حی ،
قرآن،
حدیث.
پرسش: صفت حی خداوند را توضیح دهید؟
واژه «حَیّ (زنده/ جاودان)»،
صفت مشبهه از مادّه «حیی» است که دو معنای اصلی دارد: یکی خلافِ
مرگ، یعنی زندگی، و دیگری آزرم داشتن که ضدّ بی شرمی است.
حی، برگرفته از معنای نخست است. فیلسوفان و متکلّمان، در تفسیر حیات الهی اختلاف دارند؛ ولی آنان همگی، دانش و توانایی را در تفسیر این صفت، یاد کردهاند. برخی بر آناند که معنای آن، «فعّال درّاک (کنشگر دریابنده)» است و برخی دیگر بر این نظرند که حیات، مبدأ دانش و توانایی است. برخی نیز گفتهاند که «معنای حَی، آن است که محال نیست که دانای توانا باشد».
قرآن کریم، صفت «حَیّ» را همراه با صفت «قیّوم (پایدار/ پاینده)» در سه جا به
خداوند (عزوجل) نسبت داده است و در یک جا با تعبیر «او را خوابِ سبک و خوابگران نمیگیرد»، و در سه جا با تعبیر «خدایی جز او نیست» و در یک موضع با تعبیر «آن که نمیمیرد» یاد کرده است و عبارت «زنده میکند و میمیراند»، نُه بار و عبارت «زنده میکنیم و میمیرانیم» دو بار تکرار شده و زنده کردن مردگان، هفت بار به خداوند نسبت داده شده است و معنای بیرون آوردن زنده از مُرده و برعکس، در چهار
آیه و معنای زنده کردن زمین پس از مرگ آن، نُه بار و معنای میراندن مردم و زنده کردن ایشان، پنج بار در قرآن کریم بهکار رفته است.
حدیثنت، برگرفته از مقاله «حی» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۱۱.